Şöyleki bir görünen o ki 2024’ün ilk altı ayı iyi mi geride kaldı anlam veremiyorum… Hafızanızı birazcık zorlarsanız (!) geçen yıl da ilk yarısı ve ikinci yarısının çok büyük bir hızla akıp gitmesiyle geçen yıla adeta damgasını vurmuştu! Aslen söz mevzusu; her biri mühür şeklinde kavramlar olan vakit, görelilik, bellek, nostalji ve yaşam olunca işin raconu da bu şekilde. Teoman Altay’ın, Gerze Kaymakamı Nihat Aşar’ın 1956 tarihindeki Hasret adlı şiirinden bestelediği ve 1972’nin şarkısı seçilen efsanevi Iyi mi Geçti Habersiz‘de de görüleceği şeklinde bir fazlaca uzun süredir zaman, şaşırtan bir hızda akıp geçiyor.
E-Devlet’in sevilen hizmetlerinden Alt-Üst Soy Bilgisi Sorgulama hizmetinin beni götürmüş olduğu şeklinde şuur akışı da hepimizi tuttu 50’lerin Sinop’una kadar götürdü. Hem de bir paragrafta… Her neyse, madem öyleki yukarıda bir yerde yıllardan ve damga vurmaktan bahsetmişken, Temmuz’un da ilk haftasına girdiğimize nazaran senenin ilk yarısının en iyi albümlerini bir konuşalım derim!
Anlayacağınız bu yazı, bazı şeyleri yarı bilgili yarı kişisel bir halde sıraladığım “Fütursuzca sıralıyorum” bölümünün daha genişçe bir hali olacak. Eğer haksızsam ve bana sözler hazırladıysanız (gerçi haklıysam da yorumunuzu iletin canım, bendeki de iş) sizler de 2024 favorilerinizi metin.aktasoglu@milliyet.com.tr adresine iletebilir ya da dümdüz adım ve soyadımla var olduğum toplumsal medya mecralarından bana ulaşabilirsiniz!
Cindy Lee – Diamond Jubilee (8.9/10)
İlk andan itibaren dinleyeni içine çeken, atmosferinde kaybolabileceğiniz şahane bir proje. Ortalama iki saat devam eden 16’şar parçadan oluşan bu “çift albüm”, prodüksiyon noktasındaki tercihleriyle de büyüleyici. 60’larda ortaya çıkan ve tüm dünyayı kasıp kavuran psikedelik pop tarzını 2024’e taşımayı başaran Kanadalı müzisyen Patrick Flegel, son zamanların popüler seçimi olan lo-fi alemine bir başyapıt bırakmış. Derinlikli, fikrine ve konsepte baştan sona bağlı, bütünlüklü bir albüm.
Gösterim zamanı: 29 Mart 2024
Dikkat çekenler: Diamond Jubilee, Dreams of You, Always Dreaming, Wild One, Dracula, If You Hear Me Crying
Charli XCX – Brat (8.8/10)
Brat ile Charli XCX, pop alemini sıraya dizip hepsine elini öptürse yeridir! Aslen senelerdir tek başına bir hit makinesi olan Charli, iş kendi albümlerine erişince “bir şeyler denemekten” geri durmuyordu. Haliyle 2019 tarihindeki Charli ve 2020 tarihindeki how i’m feeling now şeklinde ikonik işlere imza atsa da bir şeyler hep noksan kalmaktaydı. Çizdiği, derdini anlatmakta zorluk çeken ve çözümü “eller havaya” dünyasında kabul eden bir genç kız imajı şahane işlerini bir miktar sığ kılmaktaydı. Sadece Brat tam bir ustalık eseri. Samimiyetle kendini ifade eden Charli, hem kişisel şaheserine imza attı hem de son yılların en çarpıcı pop albümünü masaya bıraktı.
Gösterim zamanı: 7 Haziran 2024
Dikkat çekenler: Club classics, Von dutch, Rewind, B2b, I think about it all the time, 365
Beth Gibbons – Lives Outgrown (8.6/10)
Beth Gibbons adı zihninizde bir hareketlilik yaratıyor sadece tam da bir şey canladırmıyor olabilir. O vakit Portishead desem?! Trip hop türünün şaheserlerine imza atan ve 94’te Dummy, 97’de Portishead ve 2008’de Third adlı üç albümle defteri kapatan Portishead’in vokaliydi kendisi. Arada işbirlikleriyle ve düetlerle gözükse de tamamen “onun” bir iş görmemiştik. Lives Outgrown, (bir tek çarpıcı bir detay diye söylüyorum) 59 yaşındaki Gibbons’ın ilk solo albümü.
Annelik, anksiyete, geçip giden yaşam, menapoz şeklinde oldukça gerçek kavramlara değinen Gibbons, 10 senedir bu albümü hazırlıyormuş. Ve hakikaten de değmiş! Seda Sayan’a gönderme yapayım; “Ben albüm insanıyım dost!” Konsepti ve bağlamı olan, bir öykü anlatımı çevresinde ilerleyen, otobiyografik işler benim için oyuna birkaç sıfır önde başlıyor.
Gibbons da tüm doğruları almış ve bir oda orkestrasıyla 60’ların “chamber pop” da denen barok pop tarzında şahane bir albüm ortaya koymuş. Şapka çıkarmak lazım.
Gösterim zamanı: 17 Mayıs 2024
Dikkat çekenler: Floating on a Moment, Burden of Life, Reaching Out, Oceans, For Sale
Night Reign – Arooj Aftab (8.6/10)
Pakistan asıllı ABD’li müzisyen Arooj Aftab, caza oldukça minimalist bir noktadan yaklaşıyor. Dingin akan ve hep dingin akacağından güvenilir olduğunuz bir nehirde rahat sadece hafifçe sürprizlere karşı da kuvvetli bir sal üstünde süzülür şeklinde…
Parçalar içinde nüanslarla yön değiştireceğiniz bu albümde Aftab’ın kökenlerini de görebiliyorsunuz, bebop, cool caz ve fusion esintilerini de. Sesi büyüyen ve genişleyen bir albüm var karşımızda. Fazlaca fazlaca başarıya ulaşmış.
Gösterim zamanı: 31 Mayıs 2024
Dikkat çekenler: Aey Nehin, Autumn Leaves, Last Night (Reprise), Raat Ki Rani
Vampire Weekend – Only God Was Above Us (8.4/10)
Alternatif rock ve alternatif pop aleminin havalı gruplarından Vampire Weekend, 2008’de Vampire Weekend, 2010’da Contra, 2013’te ise Çağıl Vampires of the City albümleriyle saygı duruşunu hak etmiş şahane bir beş yıl geçirmişti. Tekrardan üretmeleri birazcık vakit aldı sadece 2019’da çıkan Father of the Bride da epey doyurucu bir işti. Gene benzer bir aradan sonrasında dönüş Only God Was Above Us ile oldu. Grubun üreten kalemi ve lokomotifi Ezra Koenig bunu iyi mi başarıyor bilemiyorum sadece hala fazlaca melodik, öykü anlatımı ise hala yeterince karmaşa.
Albüm adını, 1988’de yaşanmış olan, uçağın tavanının bir kısmının metal yorgunluğu sebebiyle koptuğu ve 95 kişiden mucize eseri bir tek 1 kişinin yaşamını kaybetmiş olduğu vakadan alıyor. Yolculardan birinin dile getirmiş olduğu “Only God was above us” ifadesini New York Daily News manşete taşırken söz mevzusu manşet albüm kapağında da görülüyor. Bunu anlatmamın sebebi ise albümün güzel duyu olarak o devrin New York’undan esin almış olması. Özetle öteki Vampire Weekend işleri şeklinde dönerek dönerek dinleyebileceğiniz bir albüm.
Gösterim zamanı: 5 Nisan 2024
Dikkat çekenler: Classical, Capricorn, Prep-School Gangsters, Pravda, Hope
2024 model bu albümleri de kaçırmayın: Beyonce – Cowboy Carter, Kim Gordon – The Collective, Knocked Loose – You Won’t Go Before You’re Supposed To, Kali Uchis – Orquideas, Vince Staples – Dark Times, Deniz Taşar – OVERFLOWING, Waxahatchee – Tigers Blood, Kim Gordon – The Collective, KARDELEN – HABİBİ, Da Poet & Kayra – Düzgüsel
Tarihte şu sıralar:
*Madımak Katliamı bundan 31 yıl ilkin yaşandı. Hepsi birbirinden kıymetli 35 can yitip giderken acısı hala yürekleri dağlıyor. Elbet fazlaca şey yazıldı, fazlaca şey söylendi; ve acıdır ki hala tatminkar bir sonuca erişilmiş değil. Katliamda yaşamını yitirenlerden biri de Özlem Gültekin’di. Hemen hemen 22 yaşındaki Gültekin, genç bir müzisyen olmanın ötesinde; üreten, üreten ve ürettikçe taşan bir bağlama virtüözüydü.
Kısa ömrüne tamamı klasikleşmiş üç stüdyo albümü (Gün Vakaydı (1987), Gece İle Gündüz Içinde (1989), Rüzgarın Kanatlarında (1991)) sığdıran Gültekin, Newroz ve Newroz 2 adlı projeleriyle Türkiye’de gösterilen ilk Kürtçe sözlü albümlere de imza attı. Fazlaca sayıda albümün müzik direktörlüğünü yapmış oldu. Hem de Türk halk müziği ve Anadolu’nun dört bir tarafındaki bağlama çalım teknikleri üstüne araştırmalar yapmış oldu. Şelpe tekniğinin öncüsü ve üstadı olan Gültekin’in açmış olduğu kapıdan başta Erdal Erzincan olmak suretiyle daha pek fazlaca icracı geçti.
Bağlama tekniğini bir metoda oturtma isteği, Erdal Erzincan ve Arif Sağ’ın imza attığı ve kesinlikle dünya genelinde bir referans yaratı olan Bağlama Metodu adlı kitapla yaşam buldu. Dönerek bakınca 22 senelik kısa ömründe hem imza attıklarıyla hem de verdiği ilhamla 2222 yıl silinmeyecek bir iz bırakmayı başarmış fazlaca hususi bir insan görüyoruz. Müzik tarihimizin kim bilir en büyük ‘acaba’sı Özlem Gültekin…
*Bir başka ‘acaba’mız da asla şüphesiz Sulh Akarsu. Yalnız 3 yıl devam eden müzik hayatında yaptıkları, tavrı ve hatırlattıklarıyla fazlaca hususi bir noktadaydı. 4 Temmuz 2007’de bir trafik kazasında hemen hemen 28 yaşlarındayken yaşamını yitiren Akarsu, Akademi Türkiye adlı yarışma programını kazanarak müzik dünyasında adını duyurdu. Islak Islak (2005) ve Düşmeden Bulutlarda Koşmam Gerek (2006) ile ölümünden altı ay sonrasında gösterilen stüdyoda ve oynadığı dizide seslendirdiği parçalardan oluşan Ayrılık Zamansız Gelir (2008) albümleri oldukça beğenildi. Bilhassa ilk albümünde yer edinen Kimdir O adlı parça, verdiği cenk karşıtı mesajla da yakın uyandırmış ve takdir edilmişti.
Sulh Akarsu, “popstar” yarışmaları sürecinin “yıldız” seviyesinde gerçek bir müzik kariyeri inşa etmeyi başarmış tek adı. (Bu dönemden fazlaca sonrasında gösterilen X Factor’de İncir performansıyla tanıdığımız İlyas Yalçıntaş da bir öteki çarpıcı örnek.) Ayrıca Akademi Türkiye’nin öteki yarışmacılarından Pınar Aydın ve Özgür Çevik epey meşhur oyuncu oldular, yarışmanın ikincisi ve Korhan Futacı’nın kardeşi Tolga Futacı hala işlerine rastlayabileceğiniz bir müzisyen, Deha Bilimler de sahne yaşamını ve müzik kariyerini etken ve başarıya ulaşmış bir halde sürdürmekte. Tek sezonluk bir yarışma için muhteşem bir durum.
*Fatih Akın’ın unutulmaz müzik belgeseli İstanbul Hatırası: Köprüyü Geçmek, 20 yıl ilkin şu sıralar (5 Temmuz 2004) gösterildi. İstanbul’un geleceğe umutla bakmış olduğu, yenilenmeye, yeni sesler keşfetmeye ve duyurmaya asla olmadığı ve olmayacağı kadar istekli olduğu günler… Baba Zula, Orient Expressions, Mercan Dede, Ceza, Brenna MacCrimmon, Selim Sesler, Siya Siyabend. Tekrardan izleyince gözlerinizin dolacağı bir belgesel.
Şehrin hakikaten yeniliğe ve güzelliğe ne kadar açık bulunduğunu görmek epey çarpıcı. Film platformu Mubi de 20. senesinde 4K olarak yayınlayacağı belgesele istinaden Murat Ertel ve Mercan Dede’yi bir araya getirmiş. Sohbete tahmin edebileceğiniz bir sürpriz isim de katılıyor.
*KÖFN bu yıl şu sıralar dağılmış sanırım. İkiye ayrılmış da diyebiliriz… Epey sıcak bir haber. İkili artık birbirini Instagram’da takip etmiyormuş. Doğruluğu teyide muhtaç olmakla beraber ikilinin müzisyen, prodüktör, aranjör tarafı olan Bilge Kağan Etil (Bi’ Tek Ben Anlarım‘ın klibindeki duran dost) bir süre yurt haricinde yaşayacakmış. Kendisini Türk gençliği olarak “bir tek biz anlarız” diyorum; yolu açık olsun.
Velhasıl KÖFN kesinlikle incelenmesi ihtiyaç duyulan enteresan bir projeydi; parçalarında “catchy” unsurlar ne olursa olsun oluyordu ki bu fazlaca mühim… 2023’ü sallayan POPSTAR adlı albümlerinden Al Aramızdan, Bi’ Tek Ben Anlarım ve Aklım Firarlarda ve Dün son devrin en iyi pop işlerinden. Her neyse haklarında hayırlısı…