Eğer sabah yerine akşam yatarken duş almayı tercih edenlerdenseniz (ki bu bambaşka bir münakaşa mevzusu fakat şu anda bu mevzuya asla girmeyelim) yatağa sık sık saçlarınız ıslakken giriyor olabilirsiniz. Zira saç kurutma makinesi kullanmak uyuyan bir aile üyesini uyandırabilir yada saçınızın organik yollarla kurumasını beklemek kıymetli uyku vaktinizden çalabilir.
Evet, akşam duş almanın sabah birazcık da olsa süre kazandırdığını biliyoruz. Ek olarak yatağa ‘kirli’ giremeyen kimilerimiz için adeta bir zorunluluk. Öte taraftan, saçları kurutmadan yatağa girmenin sıhhat açısından pek iyi olmadığını duymuş olabilirsiniz. Islak saçla uyumanın riskleri hakkında toplumsal medyada dolaşan birçok iddia var. Peki bunlar hakikaten doğru mu? Haydi bazılarına yakından bakalım…
Soğuk algınlığına niçin olur mu?
Bunu çürütmek oldukça kolay. Soğuk algınlığına virüsler niçin olur nemli bir kafatası değil. Fakat normal olarak tüm gece boynunuza yapışan ıslak saçlarla üşüyebilirsiniz ve bu iyi bir gece uykusu çekmenizi zorlaştırabilir.
Buffalo Üniversitesi’nden Prof. Thomas Russo, ıslak saçla yatmanın soğuk algınlığı hastalıklarına yol açmayacağını ifade ediyor. Health’e konuşan Russo, “Saçınızın ıslak ya da kuru olması bu durumu etkilemeyecektir” diyor ve ekliyor: “Bu bir kent efsanesidir.”
Rise Science’da uyku tıbbı doktoru olarak vazife meydana getiren Chester Wu’ya bakılırsa, yatağa girdiğinizde vücut ısınızda meydana gelen ufak ve organik bir düşüş daha iyi uyumanıza destek olabiliyor. Wu, akşamları ılık bir duşun iyi bir düşünce bulunduğunu söylüyor. “Duştan çıktıktan sonrasında çekirdek vücut sıcaklığınızın düşmesini sağlayarak vücudunuzu onarıcı uykuya hazırlıyor” diyor. Bununla beraber, ıslak saçın ideal uyku için sizi gereğinden fazla serinletebileceğini ve üşümenize niçin olabileceğini belirtiyor.
Kepeğe niçin olabilir mi?
Üzülerek söylüyoruz: Evet. Şu sebeple nemli ortam mantarlar için ideal üreme alanı. Mesela malassezia insan cildinde organik olarak bulunuyor fakat aşırı çoğaldığında ve saç köklerini enfekte ettiğinde sorunlara niçin olabiliyor.
Dr. Chirag Shah’ın Healthline’a yapmış olduğu açıklamaya bakılırsa ıslak saç, uyurken yastığınızda oluşan rutubet ve başınızın sıcaklığı ile beraber mantar için muhteşem koşullar yaratıyor. Uzmanlar ıslak saçla uyumanın mevcut kepeği daha da kötüleştirebileceğini söylüyor.
Ve doğal hijyen. En temiz günlerinde bile yastıklar, yatak ve yatak çarşafları (çoğunlukla zararsız) envai çeşit bakteri ve mantar için üreme alanı. Skin & Beauty Center’da dermatolog olan Justine Park’a bakılırsa ortamı devamlı nemli tutmak bu popülasyonların daha süratli çoğalmasına niçin olabiliyor. Ve bu da cilt hastalıklarına yol açabiliyor.
Boyun tutulması/baş ağrısı yapar mı?
Bu söylentinin nereden çıktığını idrak etmek birazcık zor fakat seneler süresince duyduğumuz bir şey olduğu kati. Bilimsel çalışmalarda bu iddiaları destekleyecek herhangi bir kanıt bulunmuyor. Bunun sebebi, uyurken gayriihtiyari rutubet hissinden, mesela ıslak bir yastıktan kaçınmak için başımızı (kaslarınızı zorlayabilecek) acayip pozisyonlara sokmamız olabilir.
Bu durum bir havluyla kolayca çözülebilir sadece ıslak saçla uyumaktan rahatsız oluyorsanız bunu yapmayın. Wu, “Islak saçla uyumak yastığınızı ve çevrenizi nemli hâle getirecek, bu da uykunuzu negatif etkileyebilir” diyor.
Islak saçla uyumak saça zarar verir mi?
Saç kurutma makinesi seçeneğini atlayarak ısı hasarını önlediğinizi düşünebilirsiniz, ki bu doğru. Sadece Dermatolog Timothy Schmidt, “Genel olarak ıslak saç, kuru saça bakılırsa daha kırılgan ve kırılmaya eğilimli. Su saçın yapısını zayıflatarak daha kolay hasar görmesine niçin oluyor” diyor. Organik olarak başınızı hareket ettirdiğinizde ve gece süresince dönerek durduğunuzda bilhassa saç uçları hasar görebiliyor.
Peki ıslak saçla uyumak zorundaysak ne yapabiliriz?
Akşamları saçınızı yıkamak günlük rutininizin tartışılmaz bir parçası mı? İşte hasarı en aza indirmenin birkaç yolu:
Akşamları mümkün olmasıyla birlikte erken duş alın
Rutininizi değiştirin, ilk adım saçınızı yıkamak olsun. Böylece saçlarınızı kurutmak için yeterince zaman bulabilirsiniz. Saç kurutma makinesi kullanmak istemiyorsanız siz dişlerinizi fırçalarken, cilt bakımınızı yaparken, ertesi günkü yemeğinizi hazırlarken, dizinizi izlerken ve kitap okurken saçınız organik yollarla kuruyabilir.
Yastığınızın üstüne bir havlu serin
Cleveland Clinic’ten aile hekimliği uzmanı Dr. Matthew Goldman’ın rahat bir tavsiyesi var: “Uyumadan ilkin mümkün mertebe saçlarınızı kurutun.”
Fakat hakikaten zamanınız kısıtlıysa saçınızı birkaç dakikalığına mikrofiber bir saç havlusuyla sarmak bile fark yaratabilir. Ek olarak ipek yastık kılıfı kullanmak hasarı azaltmaya destek olabilir. Park, ıslak saçla uyuyacaksanız yastığınızın üstüne bir havlu sermenizi öneriyor. “Bu, yastık kılıfının ıslanmasını önler ve saçtaki nemi emmeye destek verir” diyor.
Yastık kılıfı, nevresim ve çarşafınızı sık sık değiştirin
Mikrobiyal gelişme potansiyeline karşı korunmak için ıslak saçla uyuduktan sonrasında yastık kılıfını değişiklik yapmak iyi bir düşünce. Eğer saçlarınız çarşaf ve nevresiminizi nemlendirecek kadar ıslaksa uzmanlar onları da değiştirmenizi öneriyor. Sık sık ıslak saçla uyuyan biriyseniz su geçirmez bir yatak koruyucusu yatağınızın ömrünü uzatmaya destek olabilir.
Netice: Islak saçla yatmakla ilgili bazı iddialar dikkate alınmaya kıymet. Soğuk algınlığına yakalanmazsınız fakat mantar riskiyle karşı karşıya kalabilirsiniz. Ve doğal saçlarınız zarar görebilir.
Not: Bu yazı teşhis yada tedavinin yerine geçme amacı taşımamaktadır. Tıbbi sorunlarla ilgili daima sıhhat uzmanlarına danışın.
IFL Science, Forbes ve health.com makalelerinden derlendi.
