Dünya’daki tüm denizlerden iki kat daha çok su barındırdığı kabul edilen 770 milyon kilometre ötedeki bir okyanus, Jüpiter’in uydusu Europa’nın buzdan yüzeyinin altında bulunuyor. NASA’nın yeni uzay aracı da bu uyduyu ziyaret etmeye hazırlanıyor.
Jüpiter’in bu uydusu, daha ilkin tanıdığından geçen ve buzdan kabuğunun fotoğraflarını gönderen uzay araçlarıyla beraber, gezegen bilimcilerinin ilgisini uzun süredir çekiyor. Şimdiyse bilhassa bu uyduyu araştırmaya yönelik gönderilecek bir uzay aracı, gelecek ay fırlatılmaya hazırlanıyor.
NASA, Europa Clipper adlı aracın elektrik altyapısını düzenleyen transistörlerin testleri geçtiğini doğruladı. Bu senenin başlarında uzay ajansı, Jüpiter’in çevresindeki yoğun ışınım seviyelerinin, görevi tehlikeye atacak boyutta olabileceği yönündeki endişelerini paylaşmıştı.
NASA, 28 Ağustos’ta yapmış olduğu açıklamada şu şekilde dedi: “Europa Clipper vazife ekibi kısa bir süre ilkin uzay aracındaki elektrik akışını denetim etmeye destek olan transistörler üstünde kapsamlı kontrol ve analizler gerçekleştirmiş oldu. Sonuçların analizi, transistörlerin temel görevi destekleyebileceğini gösteriyor.” (Temel vazife, 2031 ile 2034 yılları aralığında Europa’nın yanından ortalama 50 kez uçmak anlamına geliyor ve bu da Jüpiter’in uydusunun neredeyse tamamen keşfedilmesini sağlayacak).
Uzay aracı gerçekten de oldukça büyük. NASA’nın duyurusuna göre araç “bir gezegen görevi için bugüne kadar NASA’nın ürettiği en büyük uzay aracı” olma özelliğini taşıyor. Aracın güneş panelleriyle dolu kanatları uzayda açıldığında, yaklaşık 30,5 metre genişliğe ya da diğer bir deyişle bir NBA kortundan çok daha uzun bir hale geliyor. Güneş panellerinin bu kadar büyük olmasının sebebi de, Jüpiter’in Güneş Sistemi’nde bulunduğu bölgenin, Dünya‘ya ulaşan Güneş ışığının yalnız %3-%4 kadarını alabiliyor olması.
NASA aracın güç tüketimini şu şekilde açıklıyor: “Jüpiter’de Europa Clipper’ın güneş panelleri ortalama 700 watt elektrik sağlayacak, bu da minik bir mikrodalga fırın ya da kahve makinesinin emek vermesi için ihtiyaç duyulan miktara denk geliyor. Uzay aracındaki bataryalar, tüm elektronik aksamı, bilim araçlarının tam yükünü, yazışma ekipmanını, bilgisayarı ve 24 motor içeren tüm tahrik sistemini çalıştıracak gücü depolayacak.“
Bir takım kamera, yere nüfuz eden radar, spektrometre ve daha fazlası, aşağıdaki “dünyayı” su, su püskürmeleri ve Europa’nın buzunun bileşimi için tarayacak. Mesela buzdan kabuğun altında, Europa’nın deniz tabanında hidrotermal bacalara ev sahipliği yaptığına dair kanıtlar olabilir. Gezegenimizde yaşam bu derin okyanus bacalarının çevresinde kaynıyor. Hatta bazı teorilere gore yaşamın ilk örnekleri de bu derin okyanus bacaları çevresinde oluşmuş olabilir.
NASA da bu noktaya vurgu yapıyor: “Europa, Dünya’nın ötesinde, güneş sistemimizde şu anda yaşanabilir ortamlar bulabileceğimiz en ümit verici yerlerden biri olarak kabul ediliyor.“
Dev uzay aracının fırlatma aralığı 10 Ekim 2024 günü başlamış olacak. Güneş Sistemi’nin iç gezegenlerinin (Merkür, Venüs, Dünya ve Mars) çekim kuvvetlerini kullanarak kendini adeta bir sapan benzer biçimde “fırlatacak” olan Europa Clipper’ın 2030 senesinde Jüpiter’e varması umut ediliyor.
Gözlemler ise daha ilkin meydana getirilen herhangi birine benzemiyor. Bu görevin peşinden da yapılması planlanan Europa Lander görevi, uyduya iniş yapmış olup buzdan kabuğu delerek, alttaki su kütlesini araştırmayı hedefliyor.
Mark Kaufman’ın haberini Özgür Yıldız Türkçeleştirdi.
