NASA’nın Europa Clipper uzay aracı, sıkıntılı yolculuğuna başladı.
14 Ekim günü fırlatılan görevin amacı, Dünya’daki suyun iki katı kadar bir okyanus barındırdığı kabul edilen Jüpiter’in uydusu Europa’yı keşfetmek. Sadece fırlatma, ABD’nin bilhassa güneydoğusunu tesiri altına alan Milton Kasırgası sebebiyle engellendi.
Vasıta hedefine ulaştığında, Europa’nın çatlaklarla dolu buzdan kabuğunun tanıdığından 50 kez geçiş meydana getirecek. Bu geçişlerde yüksek çözünürlüğünde olan kameralarını, yerin altına erişebilen radarını ve Europa’ya çarpan küçük meteoritler tarafınca uzaya saçılan örnek parçacıkları toplayan hususi bir aleti kullanacak.
Vazife, Europa’nın buz kabuğunun altında yaşam barındırabilecek koşulları barındırıp barındırmadığını anlamaya kafi gelecek oranda informasyon toplayacak.
NASA’dan gezegen jeoloğu ve proje bilimcisi Cynthia Phillips, Mashable’a yapmış olduğu açıklamada mevzuyu şöyleki özetledi: “Güneş sistemimizde yaşam aramak için kim bilir Dünya’nın ötesindeki en iyi yerlerden biri.“
Yeniden yine uydunun tanıdığından geçerek informasyon toplanacak görevde aracın Jüpiter’in yörüngesinde muhteşem zamanlanmış dönüşler gerçekleştirmesi gerekiyor. NASA da bu yörünge dönüşlerini aşağıdaki videoda yer edinen bir animasyonla gösterdi.
İzlediklerinizi şöyleki açıklayabiliriz:
– Merkezdeki turuncu nokta: Jüpiter
– Mavi nokta: Europa
– Gri, kırmızı ve sarı noktalar: Sırasıyla Jüpiter’in öteki büyük üç uydusu — Io, Ganymede ve Callisto
– Mor: Europa Clipper
Bununla beraber görevin planlandığı Nisan ve Temmuz 2032 arasındaki vakit da gösteriliyor.
Aracın yörüngesi, oldukça yüksek radyasyona uzun süre maruz kalmaması için bu şekilde oluşturulmuş.
Bu sebeple Dünya‘dan 317 kat daha büyük olan gaz devi gezegen Jüpiter, 1 ila 3 milyon kilometre süresince Güneş’e doğru oluşan, devasa bir manyetik alana haiz. Bu manyetik alan, gezegenin sıvı metalden oluşan çekirdeği sebebiyle bulunuyor. Çekirdek döndükçe elektrik akımları oluşturuyor ve bu akımlar da manyetik alanların oluşmasına sebep oluyor. Bununla beraber kuvvetli manyetik alan, Güneş rüzgarlarıyla taşınan parçacıkları yakalıyor ve hızlandırıyor. Bu hızlanan parçacıklar da, Jüpiter’in etrafındaki kuvvetli ışınım kuşaklarını oluşturuyor.
“Oradan çıkmalı.”
(On seneler ilkin, Voyager görevleri esnasında NASA mühendisleri, aracın Jüpiter’in tanıdığından geçişinden kaygı duyuyorlardı. Voyager’da bir insan yolcu bulunsaydı ve Jüpiter’in tanıdığından geçselerdi, ölümcül dozun 1000 katı kadar radyasyona maruz kalırdı.)
Europa Clipper’ın bazı elektronik ve yazılım modülleri, metalden bir kasanın içinde içeriyor. Sadece aracın tüm bu aksamı, metal kutu içinde bulunmuyor. Bu yüzden de vasıta, ışınım kuşaklarına girip çıkacak şekilde bir yörüngeye haiz olacak. Jüpiter’in etrafındaki her yörüngede vasıta, radyasyonlu alanda bir günden azca bir süre geçirecek. Sonrasında ise iki ila üç hafta süresince bu bölgeye yine giriş yapmayacak.
Phillips de mevzuyu şu sözle özetliyor: “Oradan çıkmalı.“
Güneş Sistemi’ndeki yolculuğunun ardından uzay aracının Jüpiter’e 2030 yılında ulaşması bekleniyor. Hedefe ulaştıktan sonra ise yukarıda görünen yörünge hareketine de kısa bir süre sonra başlayacak. Eğer Europa’da yaşanabilir bir ortam bulunursa, NASA’nın bundan sonraki planı da Europa’ya dönmek ve uydunun buzdan kabuğuna bir robot indirmek. Bu robot inişinin peşinden buzu delecek ve kabuğun altındaki ihtimaller içinde okyanusta yaşam izleri arayacak.
Mark Kaufman’ın haberini Özgür Yıldız Türkçeleştirdi.
