Prag Mezarlığı – Umberto Eco
| Tür: | Roman |
| Yazar: | Umberto Eco |
| Yayınlanma Zamanı: | 2011 |
| Yayınevi: | Doğan Kitap |
Karakterler
Simone Simonini: Romanın ana karakteri ve anlatıcısı hem de bir sahtekâr, gizmen ve antisemitik bir figürdür. Zamanı vakaları manipüle eden, düzmece belgeler hazırlayan ve daima kendi çıkarları doğrultusunda hareket eden karmaşık bir karakterdir.
Dalla Piccola: Simonini’nin başka bir versiyonu benzer biçimde görünen bir karakterdir. Roman süresince Simonini ile Dalla Piccola’nın aynı şahıs mi yoksa değişik kişiler mi olduğu üstüne çeşitli ipuçları sunulur.
Mevzusu
Roman, 19. yüzyıl Avrupa’sının siyasal ve toplumsal karışıklıklarını, komplolar ve sahtecilikler üstünden özetleyen zamanı bir kurgu eseridir.Romanın ana karakteri Simone Simonini, İtalyan asıllı bir sahtekârdır. Simonini, hem Fransız gizli saklı servisine hem de başka çeşitli danışma örgütlerine hizmet eden bir ajandır. Roman, Simonini’nin anı defterine yazdığı notlar üstünden ilerler ve bu notlar vesilesiyle, hem kendi yaşam hikâyesini hem de devrin karanlık ve karmaşık dünyasını okuyucuya sunar.
Prag Mezarlığı Özeti
Romanın ana karakteri Simone Simonini, İtalyan asıllı bir sahtekâr ve casustur. Paris’te yaşayan Simonini, hem Fransız gizli saklı servisi için çalışır hem de değişik ülkelerin danışma teşkilatlarına düzmece belgeler hazırlayarak geçimini sağlar. En büyük amacı, Yahudilere karşı nefret ve önyargıyı körüklemektir. Roman süresince Simonini, Avrupa’daki birçok mühim zamanı vakaya dolaylı ya da direkt müdahil olur ve düzmece belgelerle toplumsal gerginlikleri manipüle eder.
Romanın ana ekseni, tarihte büyük bir antisemitik metin olarak malum *”Siyon Liderlerinin Protokolleri”*nin yaratılış sürecine dayanır. Simonini, bu belgenin yaratılmasında rol oynar ve metin, Yahudilere yönelik bir komplo teorisi olarak toplumda geniş yankı bulur. Eco, bu belgeler üstünden antisemitizmin iyi mi dizgesel bir halde yayıldığını ve tarihsel olayların iyi mi çarpıtıldığını gösterir.
Simonini, yalnızca Yahudilere değil, masonlar, Cizvitler, Protestanlar ve öteki birçok dini ve siyasal gruba karşı da komplolar kurar. Roman süresince kimliği belirsiz ve devamlı değişken bir karakter olan Simonini, kimi zaman kendi kimliğinden bile kuşku eder. Romanın ilerleyen bölümlerinde, Simonini’nin anılarını yazdığı sırada başka bir kişilik olan Dalla Piccola ile karşılaşırız. Bu iki karakterin aynı şahıs olup olmadıkları, romanın gizemlerinden biridir ve Eco, bu belirsizliği ustalıkla sürdürür.
Romanın bir öteki mühim teması, gerçek ile kurgu arasındaki ince çizgidir. Umberto Eco, tarihte hakkaten yaşanmış vakaları ve karakterleri, kurgusal bir anlatı ile birleştirir. Roman süresince okuyucu, Karl Marx, Sigmund Freud, Garibaldi benzer biçimde zamanı figürlerle karşılaşır. Sadece bu zamanı gerçeklerin içinde Simonini’nin sahtekârlıkları ve kurgusal vakalar da yer alır, bu da tarihin ne kadar kolay manipüle edilebileceğini gösterir.
Eco’nun anlatısı, devrin siyasal ve toplumsal kargaşa ve bunalımları üstüne derinlemesine bir sorgulama sunar. Bilhassa komplo teorileri ve antisemitizm temaları, kitabın merkezindedir. Simonini, kurguladığı düzmece belgelerle insanların önyargılarını körükler, korku ve nefret duygularını manipüle eder. Bu, Eco’nun tarihte komplo teorilerinin iyi mi yıkıcı bir güce dönüşebileceğini ve toplumları iyi mi yönlendirdiğini gösteren bir eleştirisidir.
Romanın dili, Eco’nun karakteristik üslubuyla, yoğun tarihsel referanslar, entelektüel göndermeler ve dil oyunları ile doludur. Eco, okuyucuya yalnız bir hikâye anlatmakla kalmaz, hem de tarihin, kimliklerin ve fikirlerin iyi mi şekillendiğini sorgulatır.
Kitap, hem tarihsel hem de felsefi bir roman olarak öne çıkar. Avrupa’nın karanlık siyasal geçmişine, antisemitizmin kökenlerine ve komploların cemiyet üstündeki etkisine dair derin bir araştırma sunan yapıt, insan doğasına dair evrensel sorulara da cevap arar. Eco, bu romanıyla, tarihin yalnız bir data değil, hem de bir anlatı ve kurgusal bir süreç bulunduğunu gösterir.
Prag Mezarlığı – Kitap Açıklaması
19. yüzyılda Paris: Komün Günleri; hançer darbeleri; absent dumanları içinde hazırlanan cinayetler; kanalizasyonda yatan cesetler; patlamalar; isyanlar; takma sakallar; düzmece noterler; feyk vasiyetler; satanist örgütler; kara ayinler; cinsellikle pek fazla ilgilenmeyen, hastalarının rüyalarına burnunu sokmamaya emin bir Tabip Froïde Torino, Palermo, Paris şehirlerinde dolaşan histerik bir satanist; iki kez ölen bir rahip; masonlara karşı entrikalar kuran Cizvitler; rahipleri kendi bağırsaklarıyla boğan masonlar; çarpık bacaklı raşitik bir Garibaldi; bir düzmece belgenin Siyon Bilgelerinin Protokollerine dönüşmesi…
Umberto Eco, 2010 senesinde İtalya’da yayımlanır yayımlanmaz çoksatarlar arasına giren romanı Prag Mezarlığı’nda, oldukça renkli, oldukça katmanlı, oldukça kişilikli bir dünya sunuyor bizlere. Hitler’in Yahudi soykırımının gerekçesini oluşturduğu iddia edilen Siyon Bilgelerinin Protokolleri’nin ortaya çıkışını ele alıyor bu eserde. Devrin popüler serüven romanlarından gazete yazılarına kadar oldukça sayıda kaynağın bir araya gelmesiyle oluşan protokollerin tarihçesini, o devrin tefrika romanlarına uygun bir tarzda ve doğal ki her zamanki benzer biçimde engin tarih, edebiyat ve popüler kültür bilgisini konuşturarak romanlaştırıyor. Üstelik devrin kaynaklarından seçilmiş uygun resimlerle. Okurları tam bir karnaval bekliyor!
(Tanıtım Bülteninden)
