Araştırmacılar, Mars’ta kalıcı yapılar inşa etmek için Mars toprağı ve astronotların vücut sıvılarını (kan benzer biçimde) içeren yeni bir beton türü olan AstroCrete’nin geliştirilmesini inceliyor.
Antik Roma betonunun dayanıklılığından esin alan bu emek verme, sınırı olan kaynaklarla yapı malzemesi üretmenin yollarını araştırıyor.
Emek harcama, çeşitli beton karışımlarını kontrol etmiş ve kükürt bazlı beton ile AstroCrete’in Mars koşullarına en uygun seçenekler bulunduğunu öne sürüyor.
(Bu özet NotebookLM yardımı ile oluşturuldu) *
İnsanlık Mars’ta kalıcı yapılar inşa etmeyi planlıyorsa, Mars toprağından (regolit) yapılmış tuğlalara ihtiyacı olacak. Sadece bu tuğlaların yapımında, astronotların kanı ve öteki vücut sıvıları da kullanılabilir.
Mars’a gidecek ilk kaşiflerin, yanlarında sınırı olan oranda araç-gereç götürebilecekleri için çevrelerindeki kaynakları kullanmaları gerekecek. Mars’ta bol miktarda bulunan kaya ve toprak, yapı malzemesi olarak kullanılabilir. Sadece binlerce senelik bir yöntem, bu kaynakların daha etkili kullanmalarını sağlayabilir.
Antik Roma betonu, esnekliği, dayanıklılığı ve kendi kendini onarma özelliğiyle bilinir. Sadece Romalı inşaatçılar, tuğla yapımında kan ve idrar benzer biçimde malzemelere de yer verirdi. Bu bilgiyi kullanan İran’daki Kharazmi Üniversitesi araştırmacıları, Mars toprağı ve astronotlardan elde edilebilecek öteki malzemelerle çeşitli karışımlar hazırlayıp kontrol etti.
Acta Astronautica dergisinde gösterilen bir çalışmada, antik Romalıların harçlarının dayanıklılığını ve işlenebilirliğini çoğaltmak için hayvan kanı benzer biçimde organik maddeler kullandığı belirtiliyor. Araştırmacılar, “Acayip gelse de, Mars’ta beton yada tuğla yapmak için insan kanı kullanılabilir” diyor.
Mars toprağı, bulunmuş olduğu bölgeye bağlı olarak değişik beton türleri için uygun kimyasal bileşime haiz. Mars’a gönderilen araçlardan toplanan jeolojik verileri inceleyen ekip, astronotlar için 11 değişik beton seçeneği belirledi. Bunlar içinde jeopolimer (eşdeğer bağlarla birbirine bağlanmış mineral molekül zincirleri yada ağları) ve magnezyum silikat karışımları da var. Araştırmacılar, 3D yazıcı kullanarak simüle edilmiş yapı malzemesi örnekleri oluşturdu ve bu tarz şeyleri stres testlerine doğal olarak tuttu.
Ekibin bulgularına gore kükürt bazlı beton, Mars yapıları için en güvenilir başlangıç malzemesi olabilir. Sadece insan kanı proteini içeren çağıl bir Roma betonu türü olan AstroCrete de (AstroCrete, Mars yada Ay benzer biçimde dünya dışı ortamlarda, mahalli kaynakların -regolit, su, atmosfer gazları- ve astronotların kendilerinin -kan plazmasından elde edilmiş insan serum albümini (HSA), idrar, ter yada gözyaşından elde edilmiş üre- kullanımıyla üretilen bir biyo-kompozit yapı malzemesi) kuvvetli bir alternatif olarak öne çıkıyor.
Üretim süreci oldukça rahat: Mars toprağı, insan kanında bulunan bir protein olan insan serum albümini (suda çözünen ve enjeksiyon kanalıyla iletilebilen, toksik ve immünojenik olmayan, biyolojik olarak parçalanabilir bir protein taşıyıcısı olarak yaygın olarak kullanılan, bolca oranda bulunan bir plazma proteini) ile karıştırılarak birbirine bağlanıyor.
NotebookLM nedir?
* NotebookLM hakkında ayrıntılı bilgiye, bu makaleden ulaşabilirsiniz.
Kaynak: Popsci / Yapıt Şahin tarafınca Türkçeleştirildi
