Senenin bu zamanında çoğumuz sağlığımıza öncelik vermeye karar veriyoruz. Bundan dolayı daha uzun yaşamanızı, daha sıhhatli olmanızı ve daha genç görünmenizi güvence altına aldığını iddia eden ürünlerin ticaretinde de süratli bir artış görülmesi şaşırtıcı değil. Bu her şeyde olduğu şeklinde bu mevzuda da rahat bir formül arıyor olmamızla ilgili şeklinde… Velhasıl uzun ömrün tahminen yüzde 25’i genlerimiz tarafınca belirlenirken, geri kalanı her gün yaptıklarımız tarafınca belirleniyor.
Daha uzun ve sıhhatli yaşamak için süratli bir çözüm (şimdilik) maalesef mevcut değil sadece bilim temel ilkeler mevzusunda net. İşte yaşam sürenizi uzatmak ve sağlığınızı iyileştirmek için yapabileceğiniz beş şey…
1. Ağırlıklı olarak nebat bazlı beslenin
Yediklerinizin sağlığınız üstünde büyük tesiri var. Kanıtlar ağırlıklı olarak nebat bazla beslenmenin büyük oranda sıhhat ve uzun ömürle ilişkili bulunduğunu gösteriyor. Daha çok nebat bazlı gıdalar yerken daha azca et, daha işlenmiş besin, şeker ve tuz yerseniz, kalp hastalığı ve kanser de dahil olmak suretiyle çeşitli hastalıklara yakalanma riskinizi de azaltırsınız.
Nebat bazlı gıdalar fitokimyasallar, antioksidanlar ve lif açısından zengindir. Bu besinler hem de antiinflamatuar özellikleri de barındırırlar. Tüm bunlar yaşlandıkça hücrelerimizin göreceği hasara karşı koruma sağlar ve bu da hastalıkların önlenmesine destek verir.
Bu çerçevede tek bir rejimden söz etmek mümkün değil sadece üstünde en oldukca çalışılan ve en sıhhatli olanlardan biri Akdeniz diyetidir. Akdeniz çevresindeki ülkelerde yaşayan insanların yeme alışkanlıklarına dayanan bu rejim sebze, meyve, kepekli tahıllar, baklagiller, kabuklu yemişler ve tohumlar, balık ve deniz ürünleri ile zeytinyağına ağırlık vermekte.
2. Sıhhatli bir kilo hedefleyin
Daha sıhhatli olmanın bir öteki mühim yolu da sıhhatli bir kiloda olmak zira aşırı kiloluluk yaşamı kısaltan bir takım sıhhat problemine yakalanma riskini artırıyor. Aşırı kiloluluk tüm vücut sistemlerimizi zorlar ve iltihaplanma ve hormonal bozukluklara sebebiyet vermek de dahil olmak suretiyle sayısız fizyolojik etkiye niçin olur. Ek olarak aşırı kiloluluk, kalp hastalığı, nüzul, yüksek gerilim, diyabet ve bazı kanserler dahil olmak suretiyle bir takım hastalığa yakalanma olasılığınızı artırır.
Aşırı kiloluluk fizyolojik etkilerinin yanı sıra, daha fena ruhsal sağlıkla da ilişkilidir. Emek harcamalar aşırı kiloluluğun depresyon, düşük özgüven ve stresle bağlantılı bulunduğunu ortaya koymakta.
Gelişmiş dünyada karşılaştığımız en büyük zorluklardan biri de hem de obeziteyi teşvik eden bir ortamda yaşıyor olmamız… Vücudumuzun can atmaya programlı olduğu yüksek kalorili yiyeceklerin kolay bulunabilirliği, haddinden kalori tüketmenin asla olmadığı kadar kolay olduğu anlamına geliyor.
3. Tertipli egzersiz yapın
Tamamımız egzersizin bizim için iyi bulunduğunu biliyoruz; senenin bu zamanında aldığımız en yaygın karar, daha çok egzersiz yapmak ve daha formda olmak. Tertipli egzersiz kronik hastalıklara karşı korur, stresinizi azaltır ve zihinsel sağlığınızı iyileştirir.
Egzersizin size destek olduğu yolların başlangıcında kilo kontrolü ve yağ seviyesinin düşmesini desteklemek gelse de sporun tesirleri daha geniştir ve glikozu (kan şekerini) düzenler, kan basıncınızı düşürür, iltihabı azaltır ve kalp fonksiyonu ile kan akışını iyileştirir.
Değişik egzersiz stratejileri hakkında değişik teoriler kafanızı karıştırmasın; emekler gününüze fizyolojik aktiviteyi dahil etmenin herhangi bir yolunun sıhhat açısından yararları bulunduğunu gösteriyor. Her gün saatlerce maraton koşmanıza yada spor salonuna gitmenize gerek yok. Gününüze mümkün olan her şekilde hareket katın ve keyif aldığınız şeyleri yapın.
4. Kesinlikle sigara içmeyin
Daha sıhhatli olmak ve daha uzun yaşamak istiyorsanız nargile, sigara, elektronik sigara vs. içmeyin. Bu oldukca açık. Sigara içmek vücuttaki neredeyse her organı etkisinde bırakır ve hem daha kısa bir ömürle hem de daha düşük yaşam kalitesiyle ilişkilendirilir. Sigara içmenin güvenli bir düzeyi yoktur; her sigara çeşitli kanser türlerine, kalp hastalığına ve diyabete yakalanma olasılığınızı ciddi halde artırır.
Senelerdir sigara içiyor olsanız bile, herhangi bir yaşta sigarayı bırakarak bu kararınızın sıhhat açısından faydalarını derhal fark edebilir ve sigaranın birçok zararı dokunan tesirini tersine çevirebilirsiniz.
Ayrıca sıhhatli ve uzun vadeli bir seçenek olarak e-sigaraya geçmeyi düşünüyorsanız düşünmeyin! Elektronik sigara da kendi sıhhat risklerini bununla beraber getiriyor.
5. Toplumsal bağlantılara öncelik verin
Daha sıhhatli ve daha uzun yaşamaktan bahsettiğimizde fizyolojik olarak ne yaptığımıza odaklanma eğilimindeyiz. Sadece son on yıldaki en mühim keşiflerden biri ruhsal ve ruhsal sağlığın öneminin anlaşılması oldu. Yalnız ve toplumsal olarak izole olan kişilerin erken ölme riski oldukca daha yüksek ve kalp hastalığı, nüzul, demans, anksiyete ve depresyondan muzdarip olma olasılıklarının da daha yüksek olduğu tespit edilmiş durumda.
Mekanizmaları tam olarak anlamasak da bunun hem davranışsal hem de biyolojik faktörlerden kaynaklanması olası. Toplumsal olarak daha bağlantılı olan kişilerin sıhhatli davranışlarda bulunma olasılıkları daha yüksek olsa da, yalnızlığın vücut üstünde daha direkt bir fizyolojik tesiri de var şeklinde görünüyor.
Dolayısıyla daha sıhhatli olmak ve daha uzun yaşamak istiyorsanız kesinlikle hayatınızda sevdiğiniz başkaları da olsun…
Kaynak: Science Alert / Metin Aktaşoğlu tarafınca yerelleştirildi