Mariana Çukuru, Dünya üstündeki en gizemli yerlerden biri. Pasifik Okyanusu’nda bulunan ortalama 11.000 metre derinliğindeki bu çukura erişmek o denli zor ki altına inmeye cesaret edenlerin sayısı bir elin parmaklarını geçmiyor.
2014 senesinde Mariana Çukuru’nun derinlerinden bazı sesler geldiğinin fark edilmesi gizemi daha da artırırken “uzaylı istilası” endişelerini de bununla beraber getirdi. Özetlemek gerekirse “biyotıngırtı” olarak adlandırılan 2,5 ila 3,5 saniyelik bu seslerin deposu tespit edilemedi.
10 yıl devam eden araştırmaların peşinden ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi’nden (NOAA) bilim adamları geçtiğimiz günlerde seslerin kaynağını bulduklarını duyurdu.
Belirttiğimiz suretiyle bu garip sesler ilk olarak 2014 senesinde Mariana Çukuru’nda akustik araştırmalar yapmak için kullanılan cihazlar tarafınca kaydedilmişti. 2,5 ila 3,5 saniye devam eden 5 parçadan oluşan seslerin frekans aralığı 38 hertz’ten başlayıp 8.000 hertz’e kadar gidiyordu.
Araştırmacılar başlangıçta sesleri tanımlamakta zorlandı.
2016 senesinde Oregon State Üniversitesi’nden bir ekip, bu seslerin bugüne dek duyulmamış bir balenli balina çağrısı bulunduğunu öne sürdü. Oregon State Üniversitesi’nden deniz biyoakustiği araştırmacısı Sharon Nieukirk, o dönemde yapmış olduğu açıklamada, “Tüm garip parçalarıyla, oldukca değişik bir ses. Düşük frekanslı inlemeler balenli balinaların tipik özelliği. Keskin tıngırtılar ise bu sesleri benzersiz meydana getiren kısım. Fazlaca fazla yeni balenli balina çağrısı bulamıyoruz” dedi.
Araştırmacılar görsel ve akustik araştırma verilerini bir arada kullanarak sesleri tekrardan çözümleme etti. Sonuçta Oregon State araştırmacılarının tahminlerinin o kadar da yanlış olmadığı ortaya çıktı. Ne var ki yeni araştırmaya nazaran sesler balenli balinalara değil Bryde balinalarına ilişkin.
Neticeleri bilim dergisi Frontiers in Marine Science‘ta piyasaya sürülen araştırmanın lideri Dr. Ann Allen, “Seslerin kaynağının bir balenli balina olduğu varsayılıyordu sadece görsel teyit olmadan bir türden anlatmak imkânsızdı. Mariana Takımadaları’nda toplanan görsel ve akustik araştırma verilerinin bir kombinasyonunu kullanarak, biyotıngırtıların Bryde balinaları tarafınca üretildiğini belirledik” dedi.
Bryde balinaları Atlas Okyanusu, Hint Okyanusu ve Büyük Okyanus’un ılıman bölgelerinde yaşıyor. Araştırmacılar, Mariana Çukuru’nun civarında bu balinalardan 10 tane görüntüledi, hatta dokuz balinanın biyotıngırtı sesi çıkardığı kaydedildi. Sadece bu balinaların hakkaten bu seslerin deposu bulunduğunu kanıtlamak için suni zekâdan faydalanıldı.
Araştırmacılar, Bryde balinalarının çağrılarının niçin bu kadar olağan dışı bulunduğunu ya da hangi durumlarda bu sesleri çıkardıklarını bilmiyor.
Sadece Popular Science dergisine konuşan Dr. Allen, “Biyotıngırtıları bir çeşit temas çağrısı olarak kullanıyor olabilirler. Sadece kati bir şey söyleyebilmek için daha çok bilgiye ihtiyacımız var” dedi.
Daily Mail‘in haberini Sevin Turan Türkçeleştirdi. Fotoğraf: Pixabay