Kategoriler: Genel

Ebüzziya Mehmet Tevfik – Türk Dili ve Edebiyatı

 Ebüzziya Mehmet Tevfik (D: 17 Şubat 1849, İstanbul – Ö: 27 Ocak 1913, İstanbul) Gazeteci, yazar.

Ebüzziya Mehmet Tevfik

Ebüzziya Tevfik, 17 Şubat 1849’da İstanbul’da dünyaya geldi. 27 Ocak 1913’te İstanbul’da yaşamını yitirdi. Osmanlı gazeteci ve yayıncı. Aslolan adı Mehmet Tevfik. Maliye Sergi Kalemi memurlarından Hasan Kamil Efendi’nin oğlu. Cevriye Kalfa Sıbyan Mektebi’ni tamamlamış oldu. Babasını ufak yaşta yitirince öğrenimini bırakarak Maliye Sergi Kalemi’nde çalışmaya başladı. Hususi dersler alarak kendisini yetiştirdi. 1864’te Ruzname-i Ceride-i Havadis gazetesinde yazmaya başladı.

Namık Kemal ve Şinasi ile tanıştıktan sonrasında Yeni Osmanlılar Cemiyeti’ne girdi. Tasvir-i Efkar, Terakki, Diyojen, Hayal, Çıngıraklı Tatar, Hakayikü’l-Vekâyi benzer biçimde gazete ve dergilerde yazılar yazdı. Şûray-ı Devlet (danıştay) üyeliğine seçildi. 1872’de bu görevden ayrılarak kendisini tümüyle yazmaya verdi. Namık Kemal, Reşad ve Nuri beylerle 1872’de “İbret” gazetesini yayınlamaya başladı. 1872’de “Hadika” isminde bir günlük gazete, 1873’te “Salname-i Hadika” isminde hususi bir senelik çıkardı. 1873’te günlük “Sirac” gazetesini yayınladı. 1873’te Namıl Kemal’in “Vatan Yahut Silistre” oyununun sahnelenmesinden sonrasında çıkan vakalar sebebiyle Rodos’a sürüldü. Sürgün yıllarındaki yazılarında “Ebüzziya” (Ziya’nın babası) imzasını kullandı. 5’inci Murat’ın tahta çıkmasından sonrasında bağışlandı. 1876’da İstanbul’a döndü. Aynı yıl Kanun-i Sani’nin (anayasa) hazırlık çalışmalarına katıldı.

1877’de Bosna Mektupçuluğu’na atandı. 1878’de yurda dönüşünden sonrasında “Salname-i Ebüzziya” isimliği yıllığı yayınlamaya başladı. Bu yıllığı “Salname-i Kameri, Rebi-i Marifet, Nevsal-i Marifet” ve “Takvim-i Ebüzziya” adlarıyla 1900’e kadar çıkardı. 1889’da hanımefendiler için “Takvimü’n-Nisâ” adlı bir senelik daha çıkardı. 1880’de “Dergi-i Ebüzziya” dergisini çıkarmaya başladı, 1882’den sonrasında “Kitaphane-i Meşahir, Kitaphane-i Ebüzziya” adıyla iki dizi halinde kitaplar yayınladı.

1881’de “Basımevi-i Ebüzziya” adıyla çağıl bir matbaa kurdu. Gazetecilik ve yayıncılığının yanısıra usta bir hat ve süsleme sanatçısıdır. 1891’de Endüstri Mektebi Müdürlüğü’ne, 1894’te Şûra-yı Devlet Bidayet Mahkemesi üyeliğine getirildi. Çeşitli gerekçelerle birkaç kez tutuklandı. 1900’de Konya’ya sürgüne gönderildi. 1908’de İkinci Meşrutiyet’in ilanından sonrasında İstanbul’a döndü. Aynı yıl İttihat ve Terakki talibi olarak Antalya mebusu seçildi. 1909’da “Le Courrier d’Orient” gazetesini yayınlamaya başladı. Şinasi’nin yayınladığı Tasvir-i Efkâr’ı “Yeni Tasvir-i Efkâr” adıyla çıkardı. Kırka yakın telif ve tercüme kitabı var.

Tevfik Ebüzziya’nın Eserleri

Tiyatro:

  • Ecel-i Kaza, 1871
  • İstanbul Gazetecileri,1873
  • Habibe ya da Semahat-ı Aşk, 1874

Derleme:

  • Reşid Paşa Merhumun Bazı Âsâr-ı Siyasiyesi , 1872
  • Cümel-i Müntehabe-i Kemâl , 1882
  • Muharrerat-ı Hususiye-i Âkif Paşa, 1884
  • Durub-ı Emsal-i Osmaniye, 1884

Yaşam öyküsü:

  • Benjamin Franklin, 1882
  • Büfon,1882
  • Diyojen,1882
  • Galile, 1882
  • Gutenberg ve İhtira-ı Fenn-i Tab, 1882
  • İbn-i Sina, 1882
  • Napolyon,1882
  • Ezop, 1883
  • Harunü’r-Reşid, 1883
  • Hasan bin Sabbah, 1883
  • Yahya (bin Halid bin Bermek),1883
  • Jan Jak Russo, 1886
  • İmparator Vilhelm, 1888
  • Nef’î ,1888
  • Nikola Şamfor, 1888
  • Sururi-i Müverrrih, 1888
  • Namık Kemal, 1888
  • Kemal Bey’in Çeviri-i Hâli, 1908
  • Şinasi’nin Son Günleri ve Ölümü, 1911

İnceleme:

  • Millet-i İsrailiye, 1888
  • Ne Edat-ı Nefyi Hakkında, 1892
  • Muallim Tabip Dozy’nin Tarih-i İslamiyet Unvanlı Kitabı ve Mütercimi Hakkında Aydınlatma-i Efkâr, 1910?

Derleme:

  • Tazarruat-ı Sinan Paşa, 1888
  • Müntehabat-ı Tasvir-i Efkâr, 1884-1894.

Öteki:

  • Salname-i Hadika, 1873
  • Üç Yüzlü Bir Karı, 1877 (Tercüme)
  • Bosna Vilayeti Salnamesi, 1878
  • Salname-i Ebüzziya, 1879
  • Numune-i Edebiyat-ı Osmaniye, 1879 (Seçki)
  • Salname-i Kameri, 1880
  • Rebi-i Marifet-Salname-i Ebüzziya-Takvim-i Ebüzziya, 1880
  • Lugat-ı Ebüzziya, 1888
  • Takvim-i Nisa, 1889
  • Makame-i Tevkifiye, 1894 (Hatıra)
  • Yeni Osmanlılar Zamanı, 3 cilt, 1909.

Ödülleri:

  • 1881 Leipzig Basın Derneği Onur Madalyası, uyguladığı çağıl basım teknikleri sebebiyle.

Bul-Tikla

Son Yazılar

Mars’ta gizemli bölgeye seyahat: NASA’nın Curiosity aracı ne yapacak?

Mars'taki gizemli bir vadiyi bir yıl süresince keşfeden NASA'nın Curiosity aracı, yeni ve garip bir…

3 saat ago

Telefonu çekmeyen birine nasıl ulaşılır? (Cevap duman değil)

İletişim, çağdaş yaşamımızın temel taşları içinde yer ediniyor. Günümüzde sevdiklerimize, iş arkadaşlarımıza yada acil durumlarda…

10 saat ago

Don Toliver – New Drop Şarkı Sözü

[Chorus] Got two girls in the cut And I don't know what to do I…

16 saat ago

‘Mini Ay’ kadim dostumuz Ay’ın bir parçası mıydı?

Yakın bir vakit sonrasında Dünya'ya veda edecek olan 'Mini Ay' aslen insanoğlu Dünya'da dolaşmaya başladıktan…

17 saat ago

Babil’in En Zengin Adamı Özeti ve Konusu

Babil’in En Varlıklı Adamı – George S. Clason Tür:KitapYazar:George S. ClasonYayınlanma Zamanı:2018Yayınevi:Butik Mevzusu Kitapta Babil’de…

22 saat ago

Instagram’daki önerilerden sıkıldınız mı? Yeni algoritma özelliği ile tanışın

Çoğunlukla genç Instagram kullanıcıları, kendileri için uygun bir profil olmayan Instagram fenomenlerine yada hesaplarına rastladıktan…

23 saat ago