Biz 90’lar evlatlarının Eminem’e kayıtsız kalması mümkün değil. Yapmış olduğu ve bir halde bizlere kadar ulaşan müziği dinlediğimiz hiçbir şeye benzemiyordu. Without Me‘nin klibini ilk kez gördüğümde 13 yaşındaydım; benim ve akranlarımın üstünde yaratmış olabileceği etkiyi bir düşünün… İlerleyen yıllarda bu etkinin aslına bakarsak global bir tesir bulunduğunu öğrendim. Yaratıcılığı, sürati, hikayesi, gülmece duygusu, cesareti ve tavrıyla tam bir fenomen… Haliyle ağzını açması coşku yaratıyor. Hala… Ve her şeye karşın. İlk albümü hariç şu ana kadar yapmış olduğu 10 albümün de Billboard 200’de ilk sırayı görmesi oldukça açıklayıcı.
The Eminem Show‘un arkasından 2004’te Encore‘u gösteren (muhtemelen Eminem’in de en sevmediği albümü ki Encore’u asla beğenmediğini söyler) Eminem, bağımlılık sürecinden ve girmiş olduğu beş senelik üretkenlik krizinden 2009 tarihindeki Relapse ile çıktı. Relapse‘i ise Recovery ve The Marshall Mathers LP 2 takip etti.
Her ne kadar Relapse retrospektif araştırmalarda övgülere mazhar olsa da aslına bakarsak The Eminem Show‘dan sonraki tek “fazlaca iyi” Eminem albümü The Marshall Mathers LP 2… Naçizane düşüncem bu yönde.
Relapse içinde Crack a Bottle ve 3 a.m.‘i Recovery ise Not Afraid ve Love the Way You Lie‘ı barındırmakta. Onların yeri ayrı! Her neyse… Peki ne anlatıyorum ben?
Eminem’in yeni albümü yolda! “2024 yazında çıkacak” dendi; bu yazıyı yazdığım esnada terlemekte ve bir taraftan da can eriği yemekteyim (ayıptır söylemesi) daha ne kadar yaz gelebilir?! Albümün yaklaştığına dair ilişkin tek coşku verici işaret yurdumuzu tesiri altına alan sıcak hava dalgaları değil elbet. Eminem, 31 Mayıs 2024’te The Death of Slim Shady (Coup de Grâce) adlı yeni albümünün ilk teklisi Houdini‘yi yayınladı.
Ve beklendiği suretiyle yer yerinden oynadı. O da ne?! Eminem tekrardan gülünç! Dr. Dre mi o? Hahaha kızlarına da diss atmış! Oha 2002 model Eminem!..
Oldukca güzel bir klip, iyi düşünülmüş göndermeler, mesajlar ve dahası… Peki tamamı ne anlama geliyor?
Ilkin albümün isminden başlamış olalım. The Death of Slim Shady (Coup de Grâce) doğrusu “Slim Shady’nin Ölümü (Acıma Darbesi)” epey manidar bir tercih. Bir süredir Eminem’in emekliye ayrılabileceği konuşuluyor. Kendisi 51 yaşlarında… İlk albümünün 1996’da çıktığını düşünürsek EYT şartlarını karşılıyor şeklinde, detaylı bakmak lazım. Latife bir yana müzikten iyi mi emekli olunur bilmiyorum; bu albüm kendisinin son albümü mü olacak onu da vakit gösterir. Revival (2017), Kamikaze (2018) ve Music to Be Murdered By (2020) albümleri düşünüldüğünde hakikaten denemekten yorulmuş olabilir.
Bir şövalye geleneği…
Ben ise naçizane Eminem’in Slim Shady personasını artık tamamen arkasında bırakacağını düşünüyorum. Bir süre dinlenip kafasını ve heybesini boşaltıp tarzını ve yaklaşımını değiştirebilir. Ayraç içi adı olarak bir şövalye geleneği olan ve acı içinde can çekişen rakibe acılarını dindirmek için yaralanan öldürücü darbeye denen Coup de Grâce tercihi bu çerçevede epey manidar. Klipten de anlaşıldığı suretiyle Eminem’in tek rakibi Slim Shady. Tam tersi Slim Shady de ilgilendiriyor.
Gelelim bölüme. Adını çok büyük kaçış oyunlarıyla tanınan efsanevi gözbağcı Harry Houdini’den alan parçada Steve Miller Band’in 1982 çıkışlı Abracadabra adlı parçasının tema olarak kullanıldığını görüyoruz. Girişteki sözler ise Without Me‘den…
Guess who’s back, back again? / Shady’s back, tell a friend
Normal olarak rastlantı değil. Without Me demişken Eminem’in Without Me‘deki ilk verse’üne bakarsak tüm bu göndermeler daha da derin bir anlam kazanıyor. Iyi mi başlıyordu?
I’ve created a monster / ‘Cause nobody wants to see Marshall no more, they want Shady, I’m chopped liver / Well, if you want Shady, this is what I’ll give ya
Eminem bir kez daha, kim bilir son kez Slim Shady’yi karşımıza getirdi. Şimdi ise ona veda etme zamanı… Parçada kendisine, Dr. Dre’ye, eski prodüktörüne, kızlarına, topluma ve kendisini “cancellamaya” çalışan Z Kuşağı’na sözler sıralayan Eminem, hayranı olduğu Dave Chappelle’in bir fazlaca tartışmalı bir şakasına yapmış olduğu gönderme ile sakıncalı sulara da giriyor. Parça ses getirdi, büyük seviyede de beğenildi. Bunda nostalji hissi ne kadar etkili oldu tartışılır. Öte taraftan Eminem fazlaca iyi bir öykü anlatıcısı olsa da Houdini işin daha fazlaca eğlence tarafına odaklanan; 2002’ye hoş göndermeler meydana getiren yarı nostaljik, yarı parodi bir emek verme. Houdini, Eminem’in kataloğunda ne kadar yer meblağ, bilemiyorum…
#canceleminem dalgası Eminem’i yutamadı
Aslolan değerlendirmeyi albüm çıkınca yapmakta yarar var. Gelelim Z Kuşağı meselesine… Eminem’in Rihanna ile olan ve 2010’da gösterilen düet emek harcaması Love the Way You Lie, iyi mi olduysa Şubat 2021’de TikTok’ta tekrardan gündeme geldi. Parçada Eminem’in kullandığı sözlerin hanıma yönelik sertliği teşvik etmiş olduğu öne sürülürken TikTok’ta “#canceleminem” hashtag’i viral oldu.
@snewood #stitch with @salvy93 #canceleminem2021 #yallcantcanceleminem #donesticviolanceawarness ♬ original sound – Sarah Newood
Kullanıcılar, eski yeni bir sürü Eminem parçasından tartışmalı sözleri öne sürerek Eminem’e yükleniyordu. Eminem ise Ocak 2020’de gösterilen Music to Be Murdered By albümünün devamı niteliğindeki Aralık 2020 tarihindeki B yüzünde yer edinen Tone Deaf’le bu eleştirilere yanıt veriyordu.
Devrin “cancel” dalgası Eminem’i de yutmaya kalktı sadece linç tayfasının atlamış olduğu bir durum vardı. Eminem’le Rihanna söz mevzusu düeti yaptıklarında Rihanna, rapçi Chris Brown ile olan, şiddete uğramış olduğu ve dünyayı sarsan darp sonrası görüntülerinin web aleminde yayılmış olduğu istismar dolu ilişkisinden yeni çıkmıştı. Şarkıdaki sözler tam da şiddetin ne kadar çirkin olduğuna, birlikteliğin taraflarınca uygulanan karşılıklı istismarın iyi mi çirkin bir döngüye niçin olabileceğine vurgu yapıyordu.
Houdini’de Eminem, cancel kültürüne şu şekilde değiniyor:
‘Cause I have zero doubts / That this whole world’s ’bout / To turn into some girl scouts / That censorship bureau’s out to (Shut me down)
Houdini, Eminem’in efsanevi Without Me klibinin devamı durumunda ve gene süper kahraman temasını işliyor. 2002 tarihindeki klibe sahnelerle de gönderme meydana getirilen klipte meşhur simalar da yer almakta. Eminem’in Super Bowl devre arasında ortalığı ateşe verdiği adlardan Dr. Dre, 50 Cent ve Snoop Dogg da klipte boy gösterirken komedyenler Shane Gillis ve Pete Davidson da vakit portalından gelmiş olarak şimdiki zamanı kasıp kavuran sarı saçlı Eminem’e birlikte rol alıyor. 2002 model Eminem’i ile 2024 model Eminem’in kapıştığı sahnede iki karakterin birleşimi de aslına bakarsak Slim Shady, Eminem ve Marshall Mathers’ın değişik suretlerde boy gösteren aynı insandan ibaret bulunduğunu bizlere gösteriyor.
Savulun Tarkan geliyor!
Tarkan kariyerinin 11. stüdyo albümünü yayınlamaya hazırlanıyor! Instagram’da paylaşmış olduğu enteresan videolarla yaşamının cringe’den çekinmeyen tatlı bir döneminde seyreden Megastar, gene o videolardan birinde albüm hazırlıklarının tamamlandığını açıklamıştı. “Biliyorum ‘artık bitsin bu albüm, çıksın yeni şarkılar’ diyorsunuz. İnanın azca kaldı. Azıcık daha sabredin canlarım. Yakındır kavuşmamız” diyen Tarkan son videosunda ise Kuantum 51 adlı albümünün gösterim tarihini müjdeledi: 14 Haziran.
Karma, Metamorfoz ve şimdi de Kuantum 51… İlginç tercihler fakat Tarkan’ın dönem dönem bazı spiritüel hallere girmesi de organik. Kendisinin Megastar’lığına veriyorum. Fakat Kuantum 51 tercihi bilhassa tercihinin “kuantum” boyutu birazcık korkutmuyor da değil! Velhasıl, Tarkan da Eminem şeklinde yeni ürettiği her şeyle bir coşku yaratıyor sadece maalesef gene Eminem şeklinde son yıllarda yeni işlerinde eski günlerini bir fazlaca aratıyor. (Sahnesine sözümüz yok hala emsalsiz 1 numara!) 2007’deki Metamorfoz felaketinden sonrasında 2010’da Adımı Kalbine Yaz şeklinde şahane bir albüme imza atan Tarkan, yeni parçalar içeren bir sonraki albümünü 2017’de yayınlamıştı. Tarkan’ın 10. stüdyo albümü olan 10, beklentilerin altında kalırken albümün tek hit parçası Yolla olmuştu.
Adımı Kalbine Yaz şeklinde neredeyse her parçası hit olan (Sevdanın Son Vuruşu, Acımayacak, İşim Olmaz, Öp, Adımı Kalbine Yaz) albümün arkasından yeni şarkıları için yedi yıl bekleten Megastar, 10’dan sonrasında bir yedi yıl daha bekletti. Açık konuşmak gerekirse ümit ederim 10 şeklinde bir albümle karşı karşıya değilizdir.
Fakat Megastar’ı devamlı “Eski Tarkan” ile kıyaslayarak yermek de fazlaca doğru değil. Aacayipsin, Ölürüm Sana, Karma ve Dudu‘dan oluşan 10 senelik dönem eşine rastlanır bir dönem değil. Şu an hangi genç pop yıldızına sorsan “Bu dört albümün kalibresinde dört tane albüm yapmak ve gelecekte başka hiçbir şey yapmayacak olmayı” kabul eder. Fakat şunu da atlamayalım; Tarkan’ı maalesef bugünün standartlarında dahi “iyi” olarak nitelendirilemeyecek albümler yapmasıyla eleştirmekten de kaçınmamak lazım. Bu değerlendirme daha doğru olur şeklinde. Zira Tarkan’ın “eskisi şeklinde” olmamasında bizlerin ve dünyanın da “eskisi şeklinde” olmaması mühim hisse sahibi.
Dumanı üstünde fazlaca iyi albümler:
Fütursuzca sıralıyorum: Eminem
Bazı şeyleri yarı bilgili yarı kişisel bir halde sıraladığım bu bölümün ilk konuğu Eminem oldu. Eminem’in albümlerini “en iyiden daha azca iyiye doğru” sıralıyoruz. Eğer haksızsam ve bana sözler hazırladıysanız sizler de kendi sıralamanızı metin.aktasoglu@milliyet.com.tr adresine iletebilirsiniz!
-
The Marshall Mathers LP
-
The Slim Shady LP
-
The Eminem Show
-
The Marshall Mathers LP 2
-
Recovery
-
Relapse
-
Kamikaze
-
Music to Be Murdered By
-
Infinite
-
Revival
-
Encore