eSATA, harici SATA anlamında, External SATA demektir. Tek başına yeni bir standarttan ziyade, SATA standardı için “dışarıya” bir uzatma olarak düşünebilirsiniz. eSATA arabiriminin çıkış amacı, bilgisayar dışına koyduğumuz harici diskler için sağlıklı ve hızlı bir bağlantı kurmak. Şu anda harici depolama için yaygın olarak kullanılan Hi-Speed USB ve Firewire 400 (IEEE 1394b) gibi arabirimlerin özellikle performans tarafındaki kısıtlamalarından kurtulurken, uygulamada da kolaylık sağlıyor. Aşağıdaki tabloda saf aktarım rakamlarını görüyorsunuz:
Bu rakamlar “arabirim performansı”nı ifade ediyor. Yani bunlara ulaşmak bugünkü disklerle mümkün değil. Ancak eSATA, doğası gereği en yüksek değerine daha yakın sonuçlar verebiliyor, çünkü USB ve Firewire’daki ara “çeviri”ye ihtiyaç duymuyor. USB ve Firewire disk kutularının içindeki diskten gelen veri, bilgisayara iletilmek için ilgili arabirime bağlı olarak farklı bir biçime çeviriliyor, kabloyla bilgisayara iletildikten sonra da işletim sistemi tarafından normal bir depolama alanı olarak görülebilmesi için tekrar eski biçimine getiriliyor. Bu da aktarıma getirdiği ek yük nedeniyle hızı düşürüyor. eSATA’da ise teknik açıdan bir çevirme işlemi gerekmediği için uygulamadaki aktarımın teorik aktarıma oranı daha yüksek kalıyor.
eSATA’da harici olmaktan kaynaklanan sorunların önüne geçmek için SATA’ya göre belli önlemler düşünülmüş:
- Kablo uzunluğu 2 metreye çıkarılmış. Harici bir diskin bilgisayara yakın durmaması olasılığı daha fazla, bu yüzden gerekli bir özellik.
- Kablo uzadığı için, elektromanyetik etkilere karşı koruma artırılmış. SATA kablosunda ayrı ayrı korunmuş hatların üzerine bir plastik kaplama yapılırken, eSATA’da hatların dışına ek bir koruma ve üzerine plastik kaplama geliyor. Bu nedenle eSATA kablosu daha kalın.
- Uzayan mesafe kabloda gerilim düşümünü artıracağından voltaj sınırları genişletilmiş. Gönderen tarafındaki voltaj artarken, alıcı tarafındaki minimum hassasiyet düşürülmüş.
- Konnektörler, hem yapılması önerilmeyen bağlantıları engellemek, hem de sağlamlık ve elektriksel özelliklerin korunması amacıyla değiştirilmiş. eSATA konnektörleri elektrostatik boşalma gibi etkenler gözönünde bulundurularak daha iyi toprak bağlantılarına sahip, yuvasında daha derine giriyor ve dahili konnektörlerin 100 katı çıkarma-takmaya dayanacak şekilde üretiliyor.
eSATA kablosu daha kalın ve konnektörü de farklı.
Anakartlarda, güney köprüsü eğer destek vermiyorsa, eSATA desteğini ikinci bir yongayla sağlayabiliyor.
eSATA portu anakartın kendisinde olabildiği gibi, kasanın arkasına takılan bir eklentiyle de sağlanabiliyor.
Yukarıda, kasanın arkasına takılan bir “bracket” üzerinden, eSATA->SATA tipinde bir kabloyla bağlanmış bir sabit disk görüyorsunuz. eSATA’da güç iletilmediğinden, disk gücünü ayrı bir kabloyla alıyor.
eSATA’nın kullanım alanları olarak harici bağlanan ve yüksek performans beklenen depolama ortamlarını düşünebilirsiniz. Firewire ve USB’ye göre yüksek performansı nedeniyle hızlı harici disklerle bunları barındıran disk kutularında kullanımı ilk akla gelen. Ayrıca depolama sunucusu ihtiyaçlarına paralel ilerleyen ürünler arasında harici RAID kutuları da var. USB ve Firewire’a göre belirgin şekilde yüksek aktarım hızı, darboğaz olma olasılığını en aza indiriyor. Ek bir fayda olarak daha önce söylediğimiz USB/Firewire ile iletilebilecek biçeme dönüştürmekten kurtulunmasının maliyete etkisi geliyor. Bu dönüşüm ek bir yonga ile gerçekleştiriliyor, eSATA ile bu yongaya gerek kalmayacağı için yaygınlaşmasıyla birlikte fiyat olarak da ufak bir avantaja sahip olabilir.
SATA-IO resmi sitesindeki eSATA aygıt listesi çeşitli firmaların eSATA ürünlerini barındırıyor.
Kaynak : http://www.pclabs.gen.tr/2007/09/25/esata-nedir/
