Hz. İnsan – Dücane Cündioğlu
| Tür: | Deneme |
| Yazar: | Dücane Cündioğlu |
| Yayınlanma Zamanı: | 2009 |
| Yayınevi: | Kapı Yayınları |
Mevzusu
Dücan Cündioğlu, Hz İnsan tecrübe etme kitabını birçok başlıktan oluşturmuş. Mevzular birbirinin devamı durumunda ve felsefe, tasavvuf, etimoloji tarih de içeriyor. İslamiyet’ten, Bektaşilikten, Mevlevilikten verdiği örneklere Budist tapınaklarından da eklemeler yaparak okuyucusuna mevzuya tüm bir açıdan bakabilmesini sağlıyor. İnsanı, insan hakkında düşünmeye sevk eden sadece sordurulmuş olduğu sorulara tam olarak yanıt vermeyen, “kendin sorgula ve ara, bul” dedirten bir yapıt. İnsanın anlam arayışında kendini onu yaradanı ve bu yolda takva, tevazu sahibi olurken nefsin terbiyesinin önemini içinde barındırıyor. Kitabı bir cümleyle anlatmak gerekirse içeriğine ek olarak tam bir “data kutusu” diyebilirim.
Hz. İnsan Özeti
İnsan insanı insanda tanır.
Konuşuyorsak sözcükleri iyi idrak etmek, düşünüyorsak kavramları iyi bilmek, yaşıyorsak duyguları iyi tanımak zorundayız. Sözcükleri anlamadıkça dile, kavramları bilmedikçe düşünceye, duyguları tanımadıkça kendimize dair, kısacası anlamadan, bilmeden, tanımadan hazret-i insana dair asla sıhhatli bir tasavvurun sahibi olamayız. Bu nedenledir ki insan sadece kendisine emek verdikçe, kendisine itina gösterdikçe insanlaşır, insanlaşabilir; zira sadece insan, kendi mertebesine ilişik yetileri ve kabiliyetleri gerçekleştirip, geliştirdikçe insan olur. Dolayısıyla insanlık olan, olunan bir şeydir.
Âlim düşünür ve bilir, arif düşler ve tanır. İlkinde fikir gücüyle tefekkür kabiliyetini, ikincisinde hayal edebildiği için bilginin farkına varır. Düşünmekle bilir, ilim sahibi olur, tanır, irfan sahibi olur. Düşünmekle kendimizi ve başkasını tanırız. Ve bildikçe, öğrendikçe ıstırap artar. Bilginin, bilgeliğin olduğu yerde ister istemez acı da vardır. Şahıs bildikçe, bilgiyi aradıkça çaresiz ıstırabını artırmış olur. Fakat insanı öteki canlılardan ayıran özelliği düşünen, sorgulayan, konuşan, muhakeme yapabilen özelliği yardımıyla yaşama amacını sorgular ve anlam arayışı içine girer. İnsan kendine emek verdikçe, bilgeleşir. Tevazuyla taçlandırılmayan data egoya doğrusu karakteri, kişiliği zedeleyen zehire dönüşür. Tevazu, insanoğlunun kendini itiraf etme biçimidir. Aralıklarla durur, düşünür, susku eder. Kişinin haddini ve mertebesini bilmesi de bu sayede olur. İlm’un- Nefis ile İlm-i Terbiye’ı birleştiren nokta da burasıdır. Varlığın nedenini sorgulayan ruh nefsi terbiye eder ve O mudur, yoksa O’ndan mıdır sorusunu sorar.
Nuh gemisine almadı beni; tektim şundan dolayı
Elendim ve elenişin sırrını sulara gömdüm.
Sahilsizdim. Hakikat şeklinde.
Bir türlü göremedi dünya, ben bir hakikat idim.
Hz. İnsan – Kitap Açıklaması
Nuh gemisine almadı beni; tektim şundan dolayı.
Elendim ve elenişim sırrını sulara gömdüm.
Sahilsizdim. Hakikat şeklinde.
Bir türlü göremedi dünya, ben bir hakikat idim.
Hakikat niçin hep yaşlı, niçin hep ıslak
Kavrayan mısın kavranan mı?
Delilik özgürlüktür
Kelbin kalbe secdesi
Hayy’dan gelen hû’ya gider
Hz. İnsan’ın tevazusu
Hep tevazu
Hikmet ve cinsellik
Sana benden kalan ne?
Bilmek niçin ıstırap verir?
Boşa konuşabilirsin, fakat boşu konuşamazsın
