Güneş Sistemi’nin de içinde bulunmuş olduğu Samanyolu Galaksisi, evrenin uzak bir köşesinde yapayalnız durmuyor. İçinde birkaç bin yıldız bulunan, ufak ve sönük cüce galaksiler, kozmik mahallemizde etrafımızda yer ediniyor. Bunlardan kaç tane bulunduğunu hemen hemen bilmiyoruz fakat bugüne dek bulduğumuz 60 taneden oldukca daha fazlası olması gerekiyor.
Gökbilimciler geçtiğimiz günlerde bu küçük dostlarımızdan iki tanesini daha belirlemeyi başardılar. Sadece bu haber, karanlık madde teorisiyle desteklenenden oldukca daha fazlası olduğu anlamına geliyor olabilir. Bu sebeple Virgo III ve Sextans II isminde olan bu iki yeni “uydu” galaksi, teorinin modelinin öngördüğünden oldukca daha çok cüce galaksinin bulunmuş olduğu bir alanda ortaya çıkarıldı.
Japonya’daki Ulusal Astronomik Gözlemevi’nden Daisuke Homma’nın liderliğindeki ekip, bu bölgede toplamda 9 tane uydu galaksi bulunduğunu belirtiyor ve ekliyor: “Ultra sönük cücelerin bu bulgu oranı, soğuk karanlık madde modelleri çerçevesinde Samanyolu uydularının beklenen popülasyonu için son modellerden tahmin edilenden oldukca daha yüksek, dolayısıyla bir ‘oldukca fazla uydu’ sorunuyla karşı karşıya olduğumuzu düşündürüyor.“
Karanlık maddenin görevi ne?
Samanyolu Galaksisi’ndeki karanlık madde modellerine bakılırsa gökbilimciler, bugüne dek bulunanlardan oldukca daha çok uydu cüce galaksi olmasını bekliyordu. Doğal ki bu, beklenen galaksilerin orada olmadığı anlamına gelmiyor.
Sadece karanlık maddeyi baz alan modeller, evrendeki belirli alanlarda averaj ne kadar uydu galaksi görmeyi beklediğimiz hakkında oldukça detaylı tahminlerde bulunabiliyor. Virgo III ve Sextans II’nin bulunmuş olduğu alan göz önüne alındığında, yeni keşfedilen galaksiler, bu modeller için bir sorun teşkil ediyor.
Homma ve ekibi, Hyper Suprime-Cam (HSC) ve Subaru Strategic Program (SSP) gözlemlerinden elde edilmiş verilerle uzayın belli bir bölgesindeki Samanyolu Galaksisi’nin uydu galaksilerini aradı. Karanlık madde modellerine bakılırsa gözlemlenen alanda averaj dört tane cüce galaksi bulunması gerekiyordu. Alanda bulunan bu iki yeni uydu cüce galaksiyle beraber toplam sayı 9’a kadar çıktı. Doğrusu keşiften ilkin bile bu bölgedeki uydu galaksi sayısı, halihazırda oldukca fazlaydı.
Elimizdeki en iyi modele bakılırsa Samanyolu’nun yörüngesinde dönen averaj 220 tane cüce galaksi bulunması gerekiyor. Eğer HSC-SSP’nin gözlem yapmış olduğu alandaki ortalamayı dikkate alırsak, toplam sayı 500 uydu galaksiye kadar çıkıyor. Doğal ki burada HSC-SSP’nin gözlem yapmış olduğu alanın sıradışı olduğu da düşünülebilir. Bunun için kalan bölgelerin de gözlemlenmesi gerekiyor.
Tohoku Üniversitesi’nden gökbilimci Masashi Chiba, mevzuyla ilgili şöyleki diyor: “Bir sonraki adım, gökyüzünün daha geniş bir görüntüsünü yakalayan daha kuvvetli bir teleskop kullanmak olacak. Gelecek yıl Şili’deki Vera C. Rubin Gözlemevi bu amaçla kullanılacak. Birçok yeni uydu galaksinin keşfedileceğini umuyorum.“
Science Alert’in haberini Özgür Yıldız Türkçeleştirdi.