Günümüzde neredeyse her meyve yada sebzeyi yıl süresince tüketebiliyoruz sadece bu şekilde bir imkanımızın olması bunu yapacağımız anlamına gelmemeli. Bazı “taze” ürünler Çin yada Cenup ABD benzer biçimde uzak cıoğrafyalardan geliyor olabilir ve bu oluşturduğunuz karbon ayak izi, ne tat tomurcuklarınız ne de sağlığınız için ideal…
Eat Your Way to Happiness kitabının yazarı Dr. Elizabeth Somer, “Hasat ile tüketim arasındaki vakit arttıkça, gıda değerleri azalır” diyor. Bundan dolayı hazır kış aylarına girmişken alışveriş listenizi gözden geçirmek iyi olabilir. İşte kış vardığında atlamanız ihtiyaç duyulan meyve-sebzelerden bazıları…
Geçiniz: Poşetlenmiş yeşillikler
Normal olarak evvelde yıkanmış evvelde doğranmış bu yeşillikler oldukça kullanışlı. Hele ki yeşillik yıkamanın zorluğunu düşününce zamandan ve efordan tutum için bu ürünler iyi bir çözüm olarak görünüyor. Sadece bu ürünlerin raf ömrünü uzatan işlemler, C vitamini içeriğini yok edebilir. Hatta bu çerçevede meydana getirilen bir araştırma, paketlenmiş pazının ortalama yüzde 50 oranında C vitamini kaybettiğini ortaya koydu.
Seçiniz: Sözgelişi “kale” bitkisi… Ya da kara lahana
Aklımıza TDK’daki anlamıyla “güvenliği sağlamak için meydana getirilen kalınca duvarlı, burçlu, mazgallı yapı” gelmesin. Bir tür kara lahana olan ve İngilizcede “keyıl” şeklinde okunan bu nebat, kıvırcık lahana olarak geçmekte. Kalsiyum ve K vitamini ile dolu bu nebat, bununla birlikte demir, potasyum ve A vitamini açısından da varlıklı bir kış yeşilliği. Hatta kan basıncını düşürmeye de destek olduğu öne sürülüyor. Tüketirken daha yumuşak ve tatlı hale getirmek için yapraklarına limon suyu ve deniz tuzuyla masaj yapabilirsiniz.
Geçiniz: Kuşkonmaz
Kuşkonmaz yıl süresince bulunabiliyor. Son zamanlarda Türkiye’de de asla olmadığı kadar tüketiliyor. Beyaz yakanın favorisi olan bu sebzenin parlamasında web aleminin tesiri büyük olsa gerek. Sadece kuşkonmaz bir ilkbahar sebzesi. Peru ve Çin’den gönderilen kış kuşkonmazlar tazelerinin aksine yumuşak ve odunsu olabilir.
Seçiniz: Brüksel lahanası
Brüksel lahanası bir brokoli kadar, efenime söyleyim bir kuşkonmaz kadar saygı görmüyor maalesef! Bu kış mahsulü bir tek kanserle savaşan turpgiller ailesinin bir üyesi olmakla kalmıyor, bununla birlikte 1 porsiyonu, bağışıklık güçlendirici C vitamini ve kemikleri geliştiren K vitamininin tavsiye edilen günlük ihtiyacının tamamını karşılıyor.
Geçiniz: Şeftali
Şeftali şahane bir yaz meyvesi. Sulu, leziz, tatlı… Sadece Ağustos’tan sonrasında neredeyse yok olurlar. Eğer bu tüylü meyve ile kışın karşılaşıyorsanız, büyük olasılıkla Cenup ABD’dan gelmiştir. Uzayan yolların tesirini girişte belirtmiştik.
Seçiniz: Trabzon hurması
“Aden hurması” olarak da malum bu meyve sonbaharda olgunlaşmakta. Şeftaliye benzer bir tat sunsalar da aslına bakarsak kendilerine özgü bir gıda profiline sahiptirler. Antioksidan A ve C vitamini ile potasyum açısından varlıklı olan bu meyvenin bir tanesinde averaj 6 gram lif bulunur ki bu da şeftalinin neredeyse üç katı.
Geçiniz: Taze bezelye
Tatlı ve yumuşak bezelyeler geçici bir bahar ikramı… Kış aylarında bunlara denk gelirseniz, büyük olasılıkla tatlı olmaktan fazlaca nişastalıdırlar. (Mevsiminde alıp, ayıklayıp buzlukta saklamak fazlaca daha iyi bir çözüm. “Ne pişereceğiz?” derdine de şahane çözüm oldukları açık.)
Seçiniz: Edamame
Tüm baklagiller arasından başka alternatifler de vardı, birinciliği edamameye verdik. Yarım bardak edamame ortalama 10 gram protein ve 6 gram lif içeriyor. Ek olarak kolestrolü düşürmeye de destek olduğu düşünülüyor. Genetiği değiştirilmiş soya fasulyelerinden kaçınmak için organik olanları tercih etmenizi tavsiye ederiz.
Geçiniz: Mısır
Normal olarak mısırı koçanda yiyecek, mısır cipsi yemekten daha iyi sadece mevsiminde yetişen yaz mısırının verdiği tadı alamazsınız. Meksika’dan uzun sürede getirilen mısır koçanları mutfağınıza ulaşana kadar nişastalı bir hale gelebilir.
Seçiniz: Dondurulmuş mısır taneleri
Tufts University’de beslenme bilimi alanında çalışmalarını sürdüren profesörü olan Prof. Dr. Jeffrey Blumberg, “Dondurulmuş ürünler taze ürünlere sıhhatli bir alternatif ve hatta ideal tazelik sürelerini geçtikten sonrasında tüketilen bazı taze ürünlerden daha iyi bile olabilir” diyor.
Donmuş mısırı koçandan kemirme şansınız olmayabilir sadece dondurulmuş mısır gene göze iyi gelen lutein ve zeaksantin açısından mükemmel bir kaynak. Yalnız tuz eklenmiş tane mısırları atlayın ve GDO’lardan kaçınmak istiyorsanız organik olanları tercih edin.
Geçiniz: Çilek
Kış çilekleri, kızıl tonlardaki yaz çileklerine kıyasla daha nefes olur. Somer, “Ne kadar fazlaca renk var ise, fitonutrient içinde ne olduğu o denli yüksektir” diyor. Öte taraftan çilekteki C vitamini, taşıma ve depolama esnasında kaybolur.
Seçiniz: Dondurulmuş çilekler
Nutrition for Life kitabının ortak yazarı Dr. Lisa Hark, “Dondurulmuş çilekler, tazeliklerinin zirvesindeyken şoklanarak paketlenir böylece tat ve C vitamini korunur” diyor.
Geçiniz: Domatesler
Yaz sonu domatesleri kesinlikle en iyisi domatesler… Tatları ve kokuları bu aşamada zirvede olur. Sadece kış domatesleri için aynı şeyleri söylemek mümkün değil. Gene de sabah kahvaltılarında domatesten vazgeçmemiz mümkün olmasa gerek…
Seçiniz: Kavanozda ya da konservede domatesler…
Taze olan devamlı en iyi olan değil: Domateslerin kırmızı tonundan görevli olan kanserle savaşan antioksidan likopen, konserve ve kavanozda domates yediğinizde vücut tarafınca daha iyi emilir. Tuz eklenmiş türleri atlayın ve BPA içermeyen konserve ya da kavanozları tercih edin.
Geçiniz: Yaban mersini
Aslına bakarsan pahalı olan yaban mersini, kışın daha da pahalı bir ürün olmakla kalmıyor, bununla birlikte ürünün çiftlikten buzdolabına kadar devam eden uzun yolculuğu C vitamininin azalmasına ve küflenmesine niçin olabiliyor.
Seçiniz: Dondurulmuş yaban mersini
Somer, “Dondurulmuş yaban mersini tazesi kadar sıhhatli” diyor. Aslen, South Dakota Eyalet Üniversitesi’nden meydana getirilen bir araştırma, dondurulmuş yaban mersininin hastalıkla savaşan antioksidan açısından tazesine oranla daha varlıklı bulunduğunu ortaya koymakta.
Kaynak: Prevention / Metin Aktaşoğlu tarafınca yerelleştirildi