Kurt Kanunu – Kemal Tahir
Karakterler
Kara Kemal: İttihatçıların bir numaralı adamıdır. Sakin ve kesin bir karakterdir. Güç ve iktidar karşısında bozulmayan, duruşunu değiştirmeyen insanların simgesi olmuştur.
Güvenilir Bey: Eski bir İttihatçıdır. Osmanlı entelektüel karakterinin hesaplaşmasını temsil eden kişidir.
Abdülkerim: Deli dolu, hovarda bir kişidir. Kabadayı, kişiliğini bozmadan Kara Kemal’e sonuna kadar sadık kalmıştır.
Öteki karakterler: Laz İsmail, Gürcü Yusuf, Ballı Naciye, Semra hanım, Hayriye, Sarı Çavuş, Şaban
Mevzusu
Yaratı, eski Ankara Valisi Abdülkerim’in Mustafa Kemal Paşa’ya suikast planladıklarını öğrendiği İttihatçı arkadaşlarından eski Lazistan mebusu Ziya Hurşit Bey ile adamları Laz İsmail ve Gürcü Yusuf’u konu alıyor.
Kurt Kanunu Özeti
Temmuz 1926’da İstanbul’dan, İzmir’den İzmir’e yolculukla adım atar. Hovarda bir adam olan Abdülkerim, vapur hareket ettiğinde Laz İsmail’in evine gider ve İsmail’in metresi Ballı Naciye ile birkaç günlüğüne gizli saklı bir aşk yaşar. Birkaç gün sonrasında gazeteler suikastın gerçekleştiğini bildirdi; suçluların yakalandığını ve elebaşlarının arandığını bildirir. Abdülkerim, eski İttihat ve Terakki Cemiyeti üyesi arkadaşı Kara Kemal’i Cerrahpaşa’daki evinde bulur. Kara Kemal suikast planından habersizdir fakat Abdülkerim ondan öğreneceklerini söyleyerek onu kaçmaya ikna eder. Firariler, Abdülkerim’in tanımış olduğu Semra Hanım’ın konağına saklanır ve haberleri takip eder. Polisin kendilerini aradığını öğrenince deniz kanalıyla yurt dışına kaçmanın bir yolunu bulmaya çalışırlar. Semra Hanım’ın Belgrad Ormanı’ndaki çiftliğine daha güvenli bir yer olduğu düşüncesiyle geçen iki firarinin başlarına ödül konulur. Abdulkerim, eski sevgilisi Naciye’ye benzettiği Hayriye isminde bir hanımla yeni flörtü esnasında onları tanıyan köylü Sarı Astsubay ve Toptancı Şaban’ın onları yakalamak için çiftliğe baskın yapacaklarını öğrenir. Akıncıları pusuya düşüren firariler, Şaban’ı vurarak kaçarlar ve yola çıkarlar.
Kara Kemal, çocukluk arkadaşı Güvenilir Bey’in İstanbul Aksaray’daki evine bitkin argın gelir. Güvenilir Bey’in ablası Perihan’ın izniyle bu eve sığınır. Aralarında geçen uzun sohbetler esnasında Kara Kemal’in fikirleri daha net anlaşılır. Takrir-i Sükun Kanunu’na ve İstiklal Mahkemeleri’nin adaletsiz yargılamalarına karşı olan Kara Kemal, ülkeye hürriyetin gelmediğini düşünür. Ayrıca İzmir’de suikast girişiminden gıyabında İstiklal Mahkemesi’nde yargılandı ve idama mahkûm edilir. İngiliz yada Alman elçiliklerine sığınarak yurt dışına kaçmak istese de bulunur, etrafı çevrilir ve Kara Kemal yakalanmak üzereyken tabancasıyla intihar eder. Olayın peşinden tutuklanan Güvenilir Bey, İstiklal Mahkemesi’nde yargılanır, beraat Sadece Güvenilir Bey, Kara Kemal’i kurtaramadığı için oldukca üzülür.
Romanın sonunda, gece yarısı öteki kaçak Abdülkerim, Güvenilir Bey’in evini çalar. Güvenilir Bey’in ablası Perihan onu içeri almaz. Güvenilir Bey durumu öğrenince İstanbul sokaklarında Abdülkerim’i arar fakat Abdülkerim karanlıkta kaybolmuştur.
Kurt Kanunu – Kitap Açıklaması
“Kurtlukta düşeni yiyecek kanundur” korkusunu her an enselerinde hissederek yaşayan köşeye kıstırılmış, kendileriyle ve geçmişleriyle, içinde bulundukları zaman içinde hesaplaşan insanları konu alıyor Kemal Tahir, Kurt Kanunu’nda. Cumhuriyetin en bunalımlı dönemlerinden biri olarak değerlendirilen “İzmir Suikasti” vakasına karışan ve karıştırılanların dramı olarak da okunabilecek roman, İttihatçılar arasındaki iktidar kavgasını ve tasfiye sürecini de acımasız bir yalınlıkla ve özeleştiriyle ortaya koyuyor.
Tutsak Kent Üçlemesi’nde taşımış olduğu umudu Yol Ayrımı’nda yitirmeye süregelen Kemal Tahir, Kurt Kanunu’nda mücadelenin kime ve neye karşı yapıldığının pek de öneminin kalmadığı günleri -hayal kırıklığını satır aralarına gizleyerek- ustalıkla betimliyor.
