Kuzey ışıkları bu sefer uzaydan görüntülendi (Biraz da yukarıdan bakalım)

Geçtiğimiz günlerde son 20 senenin en büyük Güneş fırtınalarından biri yaşandı ve Dünya da bu fırtınadan etkilendi.

Her ne kadar Güneş’te yaşanmış olan bu aktivite, Dünya üstündeki elektrik altyapılarına ve kontakt sistemlerine büyük bir tehdit oluştursa da, kutuplara yakın yaşayanlar için görsel bir şölene dönüşüyor. Şimal ışıkları ya da “aurora” olarak malum bu tabiat vakası, Güneş’in etken olduğu dönemlerde daha kuvvetli bir halde gözlemlenebiliyor.

Orta boydaki yıldızımızda yaşanmış olan taçküre kütle salınımları (CME) esnasında uzaya süper sıcaklıklarda gaz ya da öteki deyişle plazma yayılmış oluyor. Bu plazma Dünya’ya ulaştığında, parçacıklar gezegenimizin manyetik alan tarafınca yakalanıyor ve kutuplara doğru yollanıyorlar. Kutuplara yakın yerlerde atmosferdeki moleküller ve öteki parçacıklarla çarpışan bu plazma, çarpıştığı parçacıkları ısıtıyor ve parlamalarına sebep oluyor. İşte geçtiğimiz gün yaşanmış olan tabiat vakasını, üç değişik Amerikan hava durumu uydusu elde etti. 11 Mayıs günü çekilen uydu görüntülerinde, çoğu zaman şimal ışıklarının görünmediği yerlerde parlayan bir çember şeklinde şimal ışıkları görülebiliyor.

Amerikan Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi NOAA’nın Ulusal Çevre Uydu Veri ve Data Servisi (NESDIS) görüntüleri şu şekilde paylaştı: “Güneşten gelen oldukca sayıda taçküre kütle salınımı geçen hafta Dünya çevresinde aşırı bir jeomanyetik fırtınaya yol açarak şimal ışıklarının nadiren görüldüğü yerlerde bile çarpıcı auroralar yarattı. Cenup Yarımküre de fırtınadan meydana gelen dikkat çekici auroralar bildirdi.”

Fotoğraflardan da görülebileceği şeklinde parlak ışıklar 11 Mayıs günü İngiltere, Almanya’nın kuzeyi ve Rusya’nın büyük bir kısmına kadar görülebilir durumdaydı. Gelen raporlarda Romanya şeklinde ülkemize yakın enlemlerde bulunan ülkelerden bile ışıkların görüldüğü bildirildi. Türkiye’de de Rize ilinden bu ışıkların görüldüğüne dair haberler yapılmıştı.

11 Mayıs 2024 günü şimal ışıklarının uzaydan görüntüsü.
Credit: NOAA

2024 yılı içinde oldukca daha yüksek Güneş aktivitesinden kaynaklı, daha canlı şimal ışıkları görme ihtimalimiz bulunuyor. Dünya’daki fırtına dönemleri yada iklim döngüleri şeklinde Güneş’in de aktivite anlamında bir döngüsü bulunuyor. 11 yıl devam eden bu döngüde Güneş’in aktivitesi 5,5 yıl süresince artarken, sonraki 5,5 yılda ise düşüşe geçiyor.


Mark Kaufman’ın haberini Özgür Yıldız Türkçeleştirdi.

Site Footer