Doğum: 1930 Gülağaç, Aksaray
Ölüm: 2018 Ankara
Meslek: Yazar, ozan, öğretmen
Mahmut Makal Kimdir?
Makal, 1930 senesinde Aksaray ili Gülağaç ilçesine bağlı Demirci Kasabası’nda doğar. 1943 senesinde İvriz Köy Enstitüsü’ne adım atar. Enstitüden 1947 senesinde mezun olduktan sonrasında köyüne yakın Aksaray’ın Nurgöz köyünde 6 yıl öğretmenlik yapar. Edebiyata şiirle adım atar. İlk kez 1945’te “Türk’e Doğru”, 1946’da “Köy Enstitüsü” dergilerinde şiirler yazar. Varlık Dergisi’nde Köy Notları ile dikkatleri üzerine çekmeyi başarır. Çalmış olduğu köy başta olmak suretiyle Nurgöz köyünü özetleyen yazılar yazarak, yazılar Varlık dergisinde her ay Köy Notları başlığıyla yayımlanır. İlki Mayıs 1948’de gösterilen bu yazı dizisi, 1950’de Bizim Köy adıyla kitap olarak yayımlanır. Kitap büyük yankı uyandırırken Makal tutuklanır bir tek ceza almaz.
1953 senesinde Ankara Gazi Enstitüsü’ne girer ve o yıllarda Fransa’da Avrupa Sosyoloji Merkezi’ne araştırma yapmak için gider. 1965 seçimlerinde Türkiye İşçi Partisi’nden İstanbul talibi olur. Sırasıyla Antalya, Ankara ve Adana bölgelerinde İlköğretim Müfettişi olarak çalışır. 1971 senesinde İstanbul Sağırlar ve Dilsizler Okulu’nda Türkçe öğretmeni iken işinden ayrılır. 1971-1972 yılları aralığında Bizim Köy Yayınları’nı yönettir. 1972’de Venedik Üniversitesi’nde Türk Dili ve Edebiyatı dersleri verir. Meslek yaşamı 17 yıl sürmüştür. Kitaplarından ve düşüncelerinden dolayı mahkemelerde yargılanır ve bir süre hapis yatar. Türkiye Cumhuriyeti Ulusal Eğitim Bakanlığı tarafınca müfettişliğinden uzaklaştırılır ve tekrardan öğretmenliğe düşürülerek Sağırlar Okulu’na atanır.
Eserlerinden bazıları Almanca, Rusça, Fransızca, İngilizce, Macarca, İtalyanca, Bulgarca, Lehçe, Rumence, Farsça ve İbranice benzer şekilde çeşitli dillere çevrilmiştir.
Makal, 1967 senesinde UNESCO tarafınca dünya gençliğine örnek olarak seçilmiştir.
10 Ağustos 2018’de Ankara Hacettepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde yaşamını yitirdi.
Mahmut Makal Eserleri
- Bizim Köy
- Köyümden
- Memleketin Sahipleri
- Kuru Sevda
- Köye Gidenler
- Kalkınma Masalı
- Eğitimde Yolumuz Nereye
- İplik Pazarı
- Kamçı Teslimi
- Ötelerin Havası
- Halktan Ayrı Düşenler
- Köpeksiz Köy
- Yer Altında Bir Anadolu
- Bu Ne Biçim Ülke
- Zulüm Makinesi-Öğretmen Kıyımı
- Kokmuş Bir Düzende
- Açlık Pınarı
- Değişenler
- Karanlığı Zorlayanlar
- Köy Enstitüleri ve Ötesi
- Bir İşçinin Günlüğünden
- Hayal ve Gerçek-Değişenler
- Ağlatı
- Faust’un Söylediği
- Anımsı Acımsı
- Bakırdaki Kıvılcım
- Köy Enstitüleri ya da Deli Memedin Türküsü
