Mathilda – Mary Shelley
| Tür: | Korku – Gerilim |
| Yazar: | Mary Shelley |
| Yayınlanma Zamanı: | 1820 |
| Yayınevi: | İthaki Yayınları |
Karakterler
Mathilda: Ufak yaşta annesini kaybeden ve ondan sonra babası tarafınca terk edilen kızdır. Teyzesi ve Halası ile büyüyen ve ondan sonra onlarında ölümü ile seneler sonrasında babasını kazanmak için çabalarken babasının ona karşı ensest bir ilişki bulunduğunu duyar ve bu sözler babasının kendisini öldürmesi ile son bulur.
Mathilda’nın Babası: Kızına karşı ensest bir ilişki duyduğunu söyledikten sonrasında kendisini boğarak öldürür.
Diana: Mathilda’nın üvey anası. Ve Mathilda’nın anlatımı ile babasını değiştiren, tutarsız ve hasas biri haline getiren hanımdır.
Woodville: Ozan olarak anlatılan karakter Mathilda’nın arkadaşı ve yaşamını ölmeden ilkin yazdırdığı kişidir.
Elinor: Woodville’nin nişanlısı.
Mevzusu
Hemen hemen yirmili yaşlarında olan genç bir karı olan Mathilda, ölüm döşeğinden konu alıyor, hikâyesini, yaptıklarını arkadaşı Woodville’e açıklamanın bir yolu olarak yazıyor. Anlatımı, onun yalnız yetiştirilme tarzını takip ediyor ve isimsiz babasının ona olan ensest aşkını itiraf etmiş olduğu bir noktada zirveye ulaşıyor. Bunu ondan sonra boğularak intihar etmesi ve nihai ölümü izler. Yetenekli genç ozan Woodville ile olan ilişkisi, Matilda’nın duygusal geri çekilmesini tersine çevirmede yada yalnız ölümünü engellemede başarısız olur.
Mathilda Özeti
Kitap, okuyucuların bu hikâyenin Mathilda tarafınca birinci tekil kişi ağzından anlatıldığını ve bu anlatımın, romanın başlangıcından ilkin sorulan bir soruya cevap olarak belirli bir seyirci kitlesi için tasarlandığını fark etmesiyle adım atar.
Mathilda’nın anlatımı ilkin annesiyle babası arasındaki ilişkiyi ve büyürken birbirlerini iyi mi tanıdıklarını araştırıyor. Mathilda’nın anası Diana ve babası çocukluk arkadaşıydı. Mathilda’nın babası, kendi annesinin ölümünden sonrasında Diana’da teselli bulur ve ikisi fazlaca geçmeden evlenir. Anlatıcı olarak Mathilda, Diana’nın Mathilda’nın babasını değiştirdiğini ve onu daha duyarlı ve daha azca kararsız hale getirdiğini belirtiyor. Sadece Mathilda, evlendikten bir yıldan birazcık daha uzun bir süre sonrasında dünyaya gelir ve Diana’nın doğumundan birkaç gün sonrasında ölmesi, babasının derin bir depresyona girmesine niçin olur. Mathilda’nın teyzesi olan kız kardeşi, onlarla beraber kalmak ve Mathilda’nın bakımına destek olmak için İngiltere’ye gelir, sadece Mathilda’nın kızına bakamayan babası, karısının ölümünden ortalama bir ay sonrasında ayrılır ve Mathilda, teyzesi tarafınca büyütülür.
Mathilda, Woodville’e teyzesi tarafınca soğukken yetiştirilme tarzının asla ihmalkâr olmadığını söyler. İskoçya, Loch Lomond’daki teyzesinin malikânesinin çevresinde kitaplar ve gezilerle zaman geçirmeyi öğrenir. Mathilda’nın on altıncı doğum gününde halası, Mathilda’nın babasından kızını görmek istediğini ifade eden bir mektup alır. Mathilda, birbirlerinin şirketinde geçirdikleri ilk üç ayın mutlu geçtiğini konu alıyor, sadece bu ilkin Mathilda’nın teyzesinin vefatıyla ve arkasından ikisinin Londra’ya dönmesinin arkasından Mathilda’nın babasının ona olan sevgisini ifade etmesiyle biter.
Vahiy anına kadar Mathilda, babasından karamsar bir ruh hali aldığını fark etmiş olduğu talipler tarafınca kur yapar. Mathilda’nın bir zamanlar tanımış olduğu babasını geri getirmenin bir yolunu planlamasına niçin olur. Çevrelerini saran ormanda bir yürüyüşte kendisine eşlik etmesini ister ve bu yürüyüşte endişelerini ve ilişkilerini tekrardan kurma isteklerini dile getirir. Babası onu “küstah ve fazlaca telaşlı” olmakla suçlar. Sadece bu onu durdurmaz ve sonunda onunla ilgili ensest arzusunu itiraf eder. Ertesi sabah babası, onu terk edeceğini açıklayan bir not bırakır ve aslolan niyetinin intihar etmek bulunduğunu anlamış olur. Mathilda onu takip eder fakat kendini boğmasını engellemek için fazlaca geç kalmıştır.
Mathilda, babasını durdurma girişimlerinde hastalanınca, ölümünden bir süre sonrasında topluma geri döner. Gene de bu toplumda kalamayacağını anlamış olur ve kimsenin onu aramaya gelmemesini sağlamak için kendi ölümünü öykünmek eder. Mathilda fundalıkta tenha bir evde kendine yer bulur. Birkaç günde bir eve bakmaya gelen bir hizmetçisi vardır, sadece bunun haricinde, Woodville orada yaşamayı seçtikten ortalama iki yıl sonrasında fundalıkta ikamet edene kadar hiçbir insan etkileşimi olmamıştır.
Woodville, nişanlısı Elinor ve Mathilda bir dostluk kurarlar. Woodville sık sık Mathilda’ya niçin asla gülümsemediğini sorar fakat o bu mevzuda fazla ayrıntıya girmez. Bigün Mathilda, Woodville’e karşılıklı acılarına beraber son verip intihar etmelerini önerir. Woodville, Mathilda’yı bu karardan vazgeçirir, sadece kısa süre sonrasında hasta annesine bakmak için fundalıktan ayrılmak zorunda kalır. Mathilda, ayrıldıktan sonrasında geleceğini düşünür ve fundalıkta yürürken kaybolur ve sonunda bir gece dışarıda uyur. Dışarıda uyurken yağmur yağar ve evine döndükten sonrasında aşırı derecede hastalanır.
Bu durumda Mathilda, daha çok yaşayacak vakti kalmadığını fark etmesine karşın, ona daha karanlık yüzünü açıklamanın bir yolu olarak hikâyesini Woodville’e yazmaya karar verir.
Mathilda – Kitap Açıklaması
Frankenstein’ın yazarı Mary Shelley’nin, öldükten sonrasında ardında müsvedde halinde bıraktığı tüm romanları ve öyküleri içinde tamamlanmış yegâne yapıt olan Mathilda, ilk kez Türkçede.
1819’da yazılmasına karşın aksaklıklar sebebiyle yayımlanamayan arkasından da unutulan bu gotik novella ilk kez 1959 senesinde okur karşısına çıktı. Mary Shelley’nin tüm yazılarında olduğu şeklinde gene pek fazlaca otobiyografik unsur barındıran yapıt, muhtemelen Shelley’nin kendi hayatından en fazlaca esinlendiği eseri.
Mathilda, yazarın anası Mary Wollstonecraft, babası William Godwin ve eşi Percy Bysshe Shelley ile olan ilişkilerini idrak etmek için mühim bir belge niteliği taşıyor. Bir babanın kızına olan aşkı, toplumdan soyutlanma ve ölüm şeklinde anlatması zor mevzular hiçbir şekilde otobiyografik olmayan vakalar üstüne kurgulansa da, üç ana karakter açık bir halde Mary’nin kendisi, Godwin ve Percy Shelley olarak görülebilir ve kitap içindeki rolleri de kolaylıkla gerçeklere karşılık edecek şekilde yorumlanabilir.
