Mozart ve Deyyuslar – Anthony Burgess
Karakterler
Wolfgang Amadeus Mozart: Müzikal açıdan bir deha olarak tasvir edilir. Muhteşem kabiliyeti, yaratıcı enerjisi ve bazen karşı konulmaz kişisel çekiciliği ile dikkat çeker. Sanat içerikli yönünün yanı sıra kişisel irade zayıflıkları, maddi sıkıntıları ve sıhhat sorunları ile ilgili de data verilmektedir.
Constanze Weber Mozart: Mozart’ın eşidir ve onun yaşamının en mühim destekçilerinden biridir. Kitapta, Constanze’nin Mozart’ın sanatla alakalı çabalarını anlama ve destekleme çabaları, bununla beraber aileyle ilgili sorumlulukları üstlenme çabaları vurgulanır.
Joseph Haydn: Haydn, Mozart’ın hem rakibi hem de mentorudur. Haydn ve Mozart arasındaki ustalaşmış saygı ve kişisel dostluk, kitap süresince müzik ve yaratıcılık üstüne derin diyaloglarla işlenir.
Lorenzo Da Ponte: Mozart’ın librettisti olarak Da Ponte, “Don Giovanni” ve “Le nozze di Figaro” şeklinde başyapıtların yaratılmasında tehlikeli sonuç bir rol oynar. Kitapta, Da Ponte’nin parlak zeka ve entelektüel kişiliği, bununla beraber karmaşık kişisel yaşamı ön plana çıkar.
Antonio Salieri: Salieri, çoğu zaman Mozart’ın rakibi ve kıskanç bir figür olarak tasvir edilir.
Mevzusu
Kitapta Mozart’ın müzikal dehası ve onun sanatla alakalı ve kişisel yaşamı fantastik ve kurgusal bir çerçevede işlenir. Anthony Burgess, Mozart’ın yaşamı süresince müzik üstüne olan tutkusunu, çağdaşları ve rakipleriyle olan ilişkilerini, ve onun eserlerinin bestelenme süreçlerini dramatize ederek anlatır. Böylelikle Mozart’ın sanatının ve benliğinin derinlemesine bir keşfi ve onun müzikal mirasının süre içinde iyi mi bir tesir bıraktığı irdelenir.
Mozart ve Deyyuslar Özeti
“Mozart ve Deyyuslar” kitabı, Anthony Burgess tarafınca Mozart’ın müzikal dehasını ve devrin kültürel atmosferini fantastik ve kurgusal bir şekilde ele alır. Kitap, Mozart’ın 200. ölüm yıl dönümü olan 1991’de yazılmış olup, klasik müzik ve tarihe olan ilgisini yansıtır. Hem de kurgusal bir yaşam öyküsü niteliğindedir. Mozart ve o devrin çağdaşlarının hayatlarını ve bu sanatçıların birbirleriyle olan etkileşimi anlatılır.
Kitap, Mozart’ın sanatını ve kişisel yaşamını ele alan bir takım kısa bölümden oluşur. Her bölümde, Mozart ve onun “Wolf Gang” adını verdiği devrin öteki mühim müzik ve kültürel figürleri içinde imgesel diyaloglar yer alır. Bu karakterler içinde Joseph Haydn, Lorenzo Da Ponte ve hatta Beethoven şeklinde adlar bulunur. Burgess, bu diyaloglar vasıtasıyla karakterlerin kişiliklerini ve devrin toplumsal, kültürel dinamiklerini gözler önüne serer.
Burgess, Mozart’ın eserlerinin yaratılış sürecini detaylı bir halde inceleyerek, onun bestecilik kabiliyetinin kökenlerine ve etkilerine dair kapsamlı bir bakış sunar. Kitap, bilhassa “Don Giovanni” ve “Büyülü Flüt” şeklinde eserlerin bestelenme süreçlerini dramatize eder. Burgess, bu eserlerin besteleniş sürecindeki zorlukları ve Mozart’ın bu süreçte karşılaşmış olduğu kişisel ve ustalaşmış engelleri de anlatır.
“Mozart ve Deyyuslar”, 18. yüzyıl Viyana’sının toplumsal ve kültürel yapısını, devrin aristokrasisinin ve halkın müziğe ve sanata olan tutumlarını yansıtan bir çerçevede sunar. Burgess, Mozart’ın müziğinin, devrin politik ve toplumsal değişimlerle iyi mi iç içe geçtiğini ve bu etkileşimin sanatını iyi mi şekillendirdiğini işler.
Kitap, Mozart’ın ölmesiyle son bulur ve Burgess, Mozart’ın vefatının peşinden sanatının iyi mi ölümsüzleştiğini ve zaman içinde iyi mi evrildiğini anlatır. Burgess, Mozart’ın mirasının çağdaş zamanlara kadar devam eden tesirini ve onun müziğinin insanoğlu üstündeki kalıcı enerjisini vurgular.
Mozart ve Deyyuslar – Kitap Açıklaması
Müziğin bir süsten, bir oyuncaktan, boş hayatlarınızı süsleyen sesli bir duvar kağıdından daha çok bir şey olduğu bilmiyorum asla aklınıza geldi mi krallar, kraliçeler, asilzadeler? İlahınıza ulaşmak için yakarma etmek, tespih çekmek yetmez. Bu sadece müzikle olur – duanın dilinden daha yükseğe erişen o dil, insan ruhunu tanrısal varlığa bağlayan o narin zincir. Sizin için bir kulak şekerlemesi, yutup unuttuğunuz bir sufle, peşinden geğirdiğiniz bir kadeh şarap. Fakat müzik, Tanrı’nın daha çok yüceltilmesi için dinibütünlerin elleriyle yapılmış bir katedraldir. Bunu inkar ettiğiniz için zındıksınız. Zındık olduğunuz için lanetlenmişsiniz. Lanetlenenler nereye gider bilirsiniz. Bu gecek parodi karşısında müzik melekleri utançla yüzlerini gizlediler. Aman uşak efendiler, beni dışarı atmak için beyaz eldivenlerinizi kirletmeyin. Aslına bakarsan gidiyorum.
