Ölü Canlar – Gogol
Ölü Canlar, Gogol‘un üç cilt olarak tasarlanan, ilk cildi 1842 senesinde tamamlanan, bitirilememiş romanıdır.
Gogol, ikinci ve üçüncü bölümleri aşırı tepkiler sebebiyle yazmamıştır. Ölü Canlar, 19. yüzyıl Rus insanlarına bir eleştiri niteliği taşımaktadır. Eserdeki sahtekarlıklar, devrin Rus toplumsal yaşamından esinlenilerek kurgulanmıştır. Vatanını oldukça seven Nikolay Vasilyeviç Gogol, ülkesindeki çarpıklıkları ortaya koyarak çözüme gidilmesini istemiştir bu eseriyle. Gogol, eserde Rusya’daki günlük yaşamı en ince ayrıntısına kadar betimlemiştir. Dolayısıyla yazar, realist bir üslupla Rus ülkesindeki bayağılık ve ruhî boşluğu anlatmayı istemiştir. Üç cilt olarak tasarlanan roman, devrin eleştiri oklarına hedef olunca bitirilememiştir.
Ölü Canlar Kahramanları (Kişileri)
Pavel İvanovich Chichikov: Romanın ana kahramanıdır. Dolandırıcılığı, maceraperestliği ile dikkati çekmektedir. İnsanların inanılmış olduğu, sevilmiş olduğu, sempatik bir kişidir.
Korobochka Anne: Başka bir toprak sahibidir. İhtiyar, saf bir hanımdır. Fakat malikâneyi tüm ustalığıyla yönetmektedir.
Manilov: Chichikov’un çalmış olduğu toprak sahiplerinden biridir. Silik şahsiyetli, etkisiz, kendi hâlinde biridir.
Nozdryev: Toprak sahiplerinden diğeridir. Kumarbaz, sarhoş, yalancı ve kaba bir insandır.
Sobakevich: Toprak sahibidir. Kaba, iri yapılı bir tiptir.
Plevshkin: Aşın derecede pinti öteki bir toprak sahibidir.
Selifah, Petrushka: Chichikov’un hizmetçileridir.
Ölü Canlar Özeti:
Pavel Ivanovich Çiçikov, Rusya’da kasaba kasaba dolaşıp feodal kanunlara gore toprak sahiplerinin malı olan köle köylüleri satın almaktadır. Sadece istediği köylüler emek harcamayı iyi bilen ya da sıhhatli olanlar değil, tam aksine ölü olanlardır. Dönemin yasalarına gore, toprak sahipleri topraklarının sınırları içinde yaşayan insanların sayısına gore vergi ödemesi gerekmektedir. Çiçikov Rusya’yı gezerek son nüfus sayımında ölenlerin (ölü canların) ölüm belgelerini satın alır. Toprak sahipleri, bu alışverişten memnundur. Her iki tarafın da kârlı çıkmış olduğu bir durumdur bu. Çiçikov bu belgeleri biriktirerek mevcut olmayan mülkü rehine koyar ve karşılığında para alır.
Çiçikov bir kasabaya uğrar, oyununu burada uygulamaya karar verir. Kasabanın ekonomik durumu, toprak sahiplerinin kimlik detayları, devlet memurlarının özellikleri ve ölü canların sayısını öğrenir. Halk, onu mühim ve varlıklı bir şahıs zanneder. Sevimliliği ile zenginlerin de kısa sürede itimatını kazanır. Zengin ailelerin evlerine çağrı edilir, onların yaşantısına tanık olur. Ayrıca, pek oldukça ölü can belgesi toplar. Hepimiz toplamış olduğu belgelerle onun Ukrayna’daki çiftliğinde çalışacak işçi aradığını zannetmektedir. Bir süre sonrasında, her şey anlaşılır. Valinin balosunda sarhoş bir toprak sahibi Nozdryev her şeyi anlatır. Bazıları, Çiçikov valinin kızı ile evlenmek istediği dedikodusunu ortaya atarlar. Bazıları ise onun casus bulunduğunu söyler. Tüm dolandırıcılığı ortaya çıkan Çiçikov kasabadan kaçar ve başka bir serüven için yola koyulur.
Dünya Edebiyatı
