UnitedHealthcare CEO’su Brian Thompson‘ın çarşamba sabahı Manhattan’da bir kaldırımda olduğu sırada silahlı hücum sonucu ölümü, sıhhat ve iş dünyasını derinden sarstı. 50 yaşındaki Thompson, meslektaşları tarafınca iyi bir eş, baba ve dost olarak tanımlanıyordu.
Sadece Thompson’ın bu ani ve şok edici ölümü, onu tanımayan birçok Amerikalı için değişik bir anlam taşıyordu. Zira ABD’nin sıhhat sistemi uzun senelerdir eleştiri mevzusu. Thompson ölümü de çokça eleştirilen bu sektör için bir sembol haline geldi.
Toplumsal medyada paylaşılan bazı gönderilerde, kullanıcılar Thompson’ın vefat etmesiyle ilgili sıhhat sigortası odaklı terimler kullanarak alaycı yorumlarda bulunmuş oldu. Thompson’ın öldürülmesini ’empatiden yoksunlaştırılmış bireyler’ olarak karşıladığını söyleyen insanoğlu, UnitedHealthcare’in müşterilerinin taleplerini sık sık reddetmesine atıfta bulunarak bu ölümün hak edildiğini ima etti. On binlerce beğeni alan bu paylaşımların altında, bazı kullanıcılar şirketle yaşamış olduğu sorunlardan bahsetti.
Sıhhat alanında uzun süredir yorumculuk meydana getiren ve Health Care Blog’un yayıncısı olan Matthew Holt, “Halkın internette gösterdiği tepki beni oldukça şaşırttı, sadece sıhhat sigorta şirketlerine yönelik genel görüş açısı düşünülecek olduğunda bu o kadar da şaşırtıcı değil” dedi.
Üst düzey bir sıhhat yöneticisinin sokak ortasında öldürülmesi sosyolojik bir olay haline geldi. Arkadaşları ve ailesi için büyük bir trajedi olan bu vaka, bazı Amerikalılar içinse ülkenin sıhhat sigortası sistemi ve bu sistemi denetim eden kuvvetli figürler ile alakalı memnuniyetsizliğini dile getirme fırsatı haline geldi. Gelir bakımından ABD’nin dördüncü büyük şirketi olan UnitedHealthcare’in ana şirketi UnitedHealth Group, ödeme süreçlerini ve ilaç reçetelerini yöneten aracılar da dahil olmak suretiyle birçok yan kuruluşa haiz.
Siyasal aktivist ve organizatör olan Tobita Chow, internette Thompson’ın ölümü üstüne gelen tepkileri derleyerek bir paylaşım yapmış oldu ve siyasal liderlerle sektörün temsilcilerini bu yorumları okuyup durum değerlendirmeleri yapmaları yönünde çağrıda bulunmuş oldu.
Saw mainstream news coverage about the killing of the CEO of United Healthcare on TikTok and I think political and industry leaders might want to read the comments and think hard about them pic.twitter.com/RuBii9KFH4
— Tobita Chow (@tobitac) December 4, 2024
Chow’un ekran görüntüsünü paylaşmış olduğu (ve sigorta şirketlerinin kullandığı terimler meydana getirilen kelime oyunlarını içeren) tweetlerden bazıları:
Üzgünüm, taziyeler için evvelde izin alınması gerekiyor
Ailesine ön izinler, reddedilen talepler, tahsilatlar ve dualar gönderiyorum
Acile gitmesi hakkaten acil miydi? Kendi şirketine bakılırsa erkeğimin kalp krizi hakkaten acil bir durum değildi, üstüne 3 bin dolar ödedik (tam muafiyet)
İlk düşüncelerimin çılgınca bulunduğunu düşünüyordum fakat meydana getirilen yorumları görünce yalnız olmadımı fark ettim
“Bu tepkiler, toplumda mevcud yaygın bir memnuniyetsizliği ve hatta öfkeyi gösteriyor. Sıhhat sigortası şirketleriyle problem yaşamamış bir şahıs bile bulunduğunu sanmıyorum.”
Kâr amacı gütmeyen sıhhat hizmetleri fikir kuruluşu olan KFF’nin geçen yıl yapmış olduğu bir ankete bakılırsa, her 10 yetişkinden ortalama 6’sı son 12 ayda sıhhat sigortalarıyla ilgili problemler yaşadığını belirtti. Bu problemler içinde beklenmedik faturalar ve hizmetlerden yoksun bırakılma yer ediniyor. KFF’ye bakılırsa, sıhhat durumu orta yada fena olan kişilerde problemler daha da belirgin; bu kişilerin üçte birinden fazlası, sıhhat sigortalarının reçeteli ilaçlarını karşılamadığını yada tabip tarafınca yazılan ilaçlar için oldukça yüksek ek ücret talep ettiğini bildirdi.
Thompson’ın New York’ta niçin vurulmuş olduğu ve bunun ortalama 50 milyon kişiye sıhhat sigortası elde eden ülkenin en büyük sıhhat sigorta şirketinin yönetimiyle bağlantılı olup olmadığı hâlâ bilinmezliğini koruyor. Polis, vaka yerinde sıhhat sigorta şirketlerinin alan kişi taleplerini reddetme uygulamalarıyla ilişkilendirilen “reddetme” ve “müdafa” şeklinde kelimelerin yazılı olduğu mermi kovanları buldu.
Kati olan bir şey var ise, o da bazı Amerikalıların, Thompson’ın ölümünü toplumsal medyada paylaşımlar ve ‘meme’lerle kutlaması. Polisin mermi kovanları üstünde mesajlar bulduğunu açıklamasının arkasından New Yorklu bir oyun yazarı olan Ben Ferber, X’te alaycı bir görsel paylaştı. Görselde, bir mermi kovanında sigorta piyasasına özgü terimler yer alıyordu. 90 binden fazla beğeni alan bu paylaşım, makaleyi hazırlamış olduğumuz sırada 6 milyondan fazla görüntülenme sayısına ulaştı.
Bu tepkiler, Thompson’ın ölümünü önemsizleştirdiği ve daha geniş sıhhat sorunları sebebiyle haksız yere hedef haline getirmiş olduğu sebebi öne sürülerek dostlarını ve öteki pek fazlaca kişiyi oldukça rahatsız etti.
“Gerçeklerden kopuk yaşamıyorum ve sıhhat sigortacılarının işleyişindeki bazı mühim sorunları görebiliyorum” diyen sıhhat hizmetleri girişimcisi Calvin Bagley, buna karşılık yaşananlara verilen tepkilerden rahatsız bulunduğunu da belirtti. Bagley, bilhassa de sıhhat sigorta şirketlerine ilişkin ilaç yöneticilerinin ilaçlara erişimi iyi mi engelleyebildiğine dikkat çekti.
Thompson’ı daha ilkin tanıyan ve UnitedHealthcare ile beraber çalışan Bagley, hastane hizmetleri ve ilaç fiyatlarındaki artış şeklinde gerekçelerle sıhhat sigortacılarını suçlamanın kolay bulunduğunu, sadece bu maliyetlerin sigorta şirketlerine yansıdığını ve bunun da primlere zam olarak geri döndüğünü savundu. Bagley, “Sıhhat hizmetlerinin maliyeti hızla artıyor ve bu artışlardan görevli olanlar, yaşamını kaybeden Brian Thompson şeklinde kişilerin arkasına saklanabiliyor. Beni aslolan rahatsız eden de bu” dedi.
Sıhhat sigorta şirketleri, tedaviye erişimle ilgili süregelen problemler sebebiyle uzun süreden beri kamuoyunun itimatını kazanmakta büyük güçlük yaşıyor. Hastaların haklarını korumak için çaba sarfeden bazı gruplar, şirketlerin “ön izin” şeklinde uygulamalarla doktorlardan ek belgeler talep ederek tedavi ve reçeteleri gerekçelendirmelerini istediğini, bunun da tedaviye erişimi zorlaştırdığını belirtiyor. Haber kaynakları, UnitedHealthcare’in tedavi için meydana getirilen başvuruları reddetmek adına algoritmalar kullandığını ortaya çıkardı. Milletvekilleri, UnitedHealthcare ve öteki sıhhat sigorta şirketlerinin daha çok denetlenmesi çağrısında bulunarak, şirketlerin haksız yere kâr elde etmeyi, hastaların sağlığının önüne koyduğunu iddia etti.
Senatör Richard Blumenthal (Demokrat-Connecticut), Ekim ayında gösterilen bir senato raporunda, UnitedHealthcare ve öteki sigorta şirketlerini Medicare Advantage kapsamındaki hastaların taleplerini devamlı reddetmekle suçladı. Rapora birlikte rol alan bir videoda Blumenthal, “Regülatörler (bir faaliyeti yada süreci denetlemek ve olması gerektiği şeklinde çalışmasını sağlamakla görevli şahıs yada kurum), yaşlı bir yurttaş her düştüğünde yada nüzul geçirdiğinde sigorta şirketlerinin omzunun üstünden bakmak zorunda kalmamalı” dedi.
Sektörün imajı üstündeki bu lekeler yeni oluşmadı. 2005 senesinde NBC/Wall Street Journal tarafınca meydana getirilen bir ankete bakılırsa, Amerikalıların ortalama dörtte üçü sıhhat sigorta şirketlerinin ilk olarak kâr elde etmekle ilgilendiğine inanıyordu.
KFF’nin başkan yardımcısı, kamuoyu ve anket araştırmaları direktörü olan Liz Hamel, KFF araştırmacılarının 2020’de aynı suali sorduğunda benzer bir netice elde edildiğini söylemiş oldu.
Hamel, kuruluşun yapmış olduğu anketlerin büyük çoğunluğunda, kiralarını ya da ipoteklerini karşılayamayan yada sıhhat hizmetlerine ödeme yapmak için birikimlerini tüketmek zorunda kalan yetişkinlerin tespit edildiğini belirtti.
Sıhhat sigortası mevzusunda öfkeli olan bu kişiler, insanların yüksek sıhhat maliyetleriyle karşılaştığında yada borçlandığında yaşamış olduğu gerçek sıkıntıları yansıtıyor olabilir
Başka bir çelişkiye daha dikkat çeken Hamel, birçok Amerikalı sıhhat sigortası sektöründen memnun olmadığını söylese de, kendi sıhhat planları hakkında çoğu zaman pozitif yönde düşüncelere haiz bulunduğunu söylüyor. Bu durum, Amerikalıların kongreyi eleştirirken bu mevzuda parmağı olan kendi temsilcilerini desteklemesi şeklinde bir çelişkiyi doğuruyor.
Hamel, Thompson’ın ölümünü kutlayan paylaşımların ne anlama geldiğinden güvenli olmadığını belirterek, “İnternette paylaşım yapanlar herkesi temsil etmiyor” dedi.
Eski bir sigorta sektörü yöneticisi olan Chip Kahn, şu anda UnitedHealthcare ve öteki sigorta şirketleriyle uygulamaları mevzusunda savaşım eden bir hastane lobi grubu olan Amerikan Hastaneleri Federasyonu’na liderlik ediyor. Perşembe günü yapmış olduğu bir açıklamada, sıhhat sigortacılarının sektördeki önemini vurgulayarak halkın tepkisi karşısında dehşete düştüğünü söyleyen Kahn, “Sigorta endüstrisi, sıhhat hizmetlerinde mühim bir yere haiz. İnsanların bu şekilde bir tepki vermesini anlayamıyorum” diyerek, Thompson’ın vefat etmesiyle alay eden paylaşımlara anlam veremediğini belirtti.
Uzun süredir sıhhat hizmetleri mevzusunda yorumculuk meydana getiren Holt ise, yaşananların bir uyarı olarak görülmesi icap ettiğini söylemiş oldu. Girişimci Mark Cuban’ın Thompson’ın ölümünü “korkulu” olarak nitelendiren paylaşımına gelen yanıtlarda, kullanıcılar aslolan korkulu olanın sektörün uygulamaları bulunduğunu savundu. Holt ise burada kim bilir sorulması ihtiyaç duyulan mühim suali soruyor:
“Sektör liderleri kendilerine şu suali sormalı: Niçin bu kadar fazlaca insan bizlerden nefret ediyor ve içimizden biri öldürüldüğünde halktan sempati yerine aşağılama görüyoruz?“
Kaynak: Washington Post / Yapıt Şahin tarafınca yerelleştirildi
