Euro 2024’te Türkiye, F Grubu’ndaki son maçında soluk kesecek bir savaşım sonucunda Çek Cumhuriyeti’ni 2-1’lik skorla yenik ederek grubu önder Portekiz’in peşinden ikinci sırada tamamladı ve adını son 16 turuna yazdırmayı başardı. Yarı final oynama başarısı gösterdiğimiz Euro 2008’den bu yana ilk kez gruptan çıkmayı başardık ve rakibimiz turnuvanın flaş ekiplerinden Avusturya oldu.
Fransa, Hollanda ve Polonya ile beraber savaşım ettikleri D Grubu’nu önder bitirmeyi başaran Avusturya, turnuvadan ilkin “plase” olarak tabir edilen baş altı favoriler içinde gösterilmekteydi. Düştükleri sıkıntılı grup “acaba” diye sordursa da aslen grubu rahat geçmeyi başardılar.
Bilhassa kuvvetli orta sahası ile dikkat çeken takımın bir numaralı vakası ise hocası. Çağdaş zamanların mühim futbol akıllarından önde gelen ve “bir felsefe çevresinde kurucu menajerlik” yürütme işinin öncülerinden Ralf Rangnick, gri ekip elbisesinin içine giydirilmiş olduğu bir ton değişik gri kazağıyla görüntü açısından coşku yaratmaktan uzak olabilir; bazısına gore Avusturya ekibi da o şekilde gözüküyor.
Tutkulu, coşku verici ve vazgeçmeyen…
Sadece karşımızda tutkulu, coşku verici, yılmayan kuvvetli bir ekip durmakta. Hazırlık aşamasında 6-1 yenik olduğumuz ve bizlere devasa bir şok yaşatan Avusturya, son 16’daki rakibimiz oldu… Ortada alınması ihtiyaç duyulan bir rövanş var; Rangnick ise ne olursa olsun “yolu bu kadar açıkken” gidebileceği kadar gitmek istiyor. Peki Rangnick bu noktaya iyi mi geldi?
Batı Almanya, Backnang doğumlu 65 yaşındaki teknik direktör, mühim zaferler elde etmese de adından hep söz ettirdi. En ciddi başarısı 2010-2011 sezonunda Schalke 04’ün başlangıcında kazanılmış olduğu Almanya Kupası bir ihtimal sadece onun için “çağıl Alman futbolunun vaftiz babası” deniyor. Jürgen Klopp’un kusursuz formuna eriştirdiği yüksek şiddetli pres futbolu Gegenpressing’in de geliştiricilerinden olan Rangnick, aslolan tesirini ise Red Bull çatısı altında yarattı.
2012’de Red Bull Salzburg ve RB Leipzig’in futbol direktörlüğüne getirilen Rangnick, iki kulüpte inşa etmiş olduğu benzer felsefelerle bu iki ekibi da coşku verici, oyuncu yetiştiren ve yarışmaktan geri durmayan bir kimliğe büründürdü.
İşler onun için oldukça iyi giderken 2021’in sonlarında yolu Manchester United’a düştü. Ilkin geçici menajer olacak, 2021-2022 sezonunun sonunda ise ofise çekilecek ve kulübün sportif direktörlüğünü üstlenecekti. Kulüp, Premier League tarihindeki en düşük puanı elde ederek 58 puanla sezonu 6. bitirince proje de suya düştü…
Bu aşamada devreye Avusturya girdi. Rangnick, üst düzey Avrupa futbolu sahnesinde yoğun bir halde eleştirilirken geldiği bu görevde Euro 2024 elemelerini F Grubu’nda Belçika’nın bir puan arkasında, üçüncü İsveç’in ise 9 puan önünde ikinci sırada tamamlayarak turnuvaya rahat bir halde vize aldı.
Ekip asla olmadığı kadar yakın!
Avusturya rakiplerine acımasızca baskı icra eden ve enerjisini beceri ve çalışmanın yanında ekip içi arkadaşlıktan da alan bir ekip. Ekibi yakından takip edenlere gore Ralf Rangnick, iki senelik vazife süresi süresince oyuncuları birbirine her zamankinden daha çok yaklaştırdı. Takımda bir süperstara en yakın oyuncu, Real Madrid forması giyen savunmacı David Alaba sadece oyuncu dizindeki ciddi sakatlık sebebiyle turnuvada forma giyemiyor.
32 yaşındaki Alaba, takımla beraber olmak ve rehabilitasyonunu onlarla beraber yürütmek için yazından feragat etti. Bu tavır gruptaki yoldaşlık hakkında oldukça şey söylüyor.
İlk maçta Fransa’ya birazcık da talihsiz bir halde 1-0 kaybeden Avusturya, ikinci maçta Polonya’yı 3-1’le geçti. Hollanda ile Fransa ise golsüz berabere kalmıştı. Son maçlarda Fransa, Polonya karşısında şok bir beraberlik alırken Robert Lewandowski’nin skoru 1-1’e getiren penaltı golünden derhal sonrasında Avusturya da Marcel Sabitzer’in golüyle Hollanda karşısında durumu 3-2’ye getiriyordu. Bu neticelerle beraber Avusturya, Euro 2020’nin peşinden tarihinde ikinci kez son 16’ya kalmayı başarıyordu. İlk kez ise grubu önder tamamlıyorlar.
Gene ekibi yakından takip eden muhabirlere gore kilit noktalardan biri oyunculara tanınan özgürlük alanı. Daha önceleri uyku saatlerinin sıkı bir halde denetlendiği ulusal ekip kampları geride kalmış. Rangnick gemiyi daha rahat yüzdürmekte. Takımın grup aşamasında Berlin’de konakladığı beş yıldızlı Schlosshotel’den çıkma yasağı bulunmuyor. Oyuncular kahve içmek için şehre inebiliyor. Bir ekip çalışanının aktardığına gore “Onlara erişkin muamelesi yapılıyor.”
Takımın kaptanı Alaba ise Rangnick hakkında şunları dile getirmekte:
Fazlaca hoş bir insan, her mevzuda yanına gidebileceğiniz biri; yalnız futbol hakkında değil, hususi mevzularda da.
Rangnick aslen ekibinin Blankenhain’deki Spa & Golf Resort Weimarer Land’de konaklamasını istemişti sadece İngiltere daha yüksek bir teklif yapınca yolları Berlin’e düştü.
Oyuncuların yatak odalarına, Avusturya’nın son başarılarının resimleri motivasyon aracı olarak yerleştirildi. Rangnick’in rahat yaklaşımı, ekibi dart oynadıkları geleneksel bir Avusturya pub’ına götürmüş olduğu ilk toplantıdan itibaren açıkça ortaya çıkmış vaziyette.
Aşk Fırtınası…
Avusturyalılar başlangıçta Rangnick’in, Red Bull spor imparatorluğunun başlangıcında olduğu günlerde öncülüğünü yapmış olduğu yüksek enerjili pres oyununu ulusal takıma oynatabileceği iddiasına şüpheyle yaklaşıyordu sadece Rangnick tam olarak bunu ortaya koymuş durumda.
Arnautovic 35 yaşlarında olmasına karşın rakip defans oyuncularını presiyle rahatsız ediyor. Alman spor dergisi 11 Freunde’de yayınlanan ve Rangnick’in Manchester United’la yaşamış olduğu kabusun peşinden tekrardan diriliş öyküsünü aktaran yakın tarihindeki yazının başlığı “Aşk Fırtınası”ydı. Yazıda “Ralf Rangnick ve Avusturya birbirlerine oldukça aşıklar” ifadeleri yer almakta.
Salzburg civarlarında bir eve taşınan Rangnick, “Leiwand” (havalı) şeklinde Avusturya argo sözcüklerini öğreniyor ve bu tarz şeyleri tertipli olarak kullanıyor.
Rangnick, Ole Gunnar Solskjaer’in Kasım 2021’de görevden alınmasının peşinden altı ay süresince United’ın geçici menajeri olarak yaşamış olduğu korkulu deneyimin peşinden kariyerinin son dönemlerindeki gelişiminin tadını çıkarıyor. Old Trafford’da değişim yapma girişimleri dirençle karşılanmıştı. Ekibinin bir kısmına emek verme izni dahi çıkarılmadı. Rangnick, United’ın yeniden Premier League şampiyonluğu hedefiyle mücadeleye başlaması için bir “açık kalp ameliyatı geçirmesi icap ettiğini” söylüyordu sadece Rangnick’e oluşturulan alan bir ihtimal kolay bir anjiyo kadardı…
Deneyimli çalıştırıcı ayrılışından bu yana United’da geçirdiği süre hakkında sessiz kalmayı tercih etti sadece bazı oyuncuların fena muameleleri sebebiyle vazife süresinin son günlerini bilhassa moral bozucu bulmuş olduğu anlaşılabiliyor. (Yukarıda görebileceğiniz klipte Cristiano Ronaldo, meşhur Piers Morgan röportajında Ralf Rangnick’ten adeta “hoca değil” diye bahsediyor ve onun adını asla duymadığını ifade ediyor.) Teknik direktörlük görevinden sonrasında bir yıl süresince kulübe en azından danışmanlık yapması gerekiyordu sadece bu fikirden vazgeçildi ve Rangnick tüm zamanını Avusturya’ya adadı.
Bayern Münih ise bu yaz menajerlik görevini üstlenmesi için Rangnick’e büyük bir maaş teklif etti ve hatta Rangnick’in Euro 2024’te Avusturya’da çalışmasına da razıydı. Sadece Rangnick, bunun Avusturya’ya ihanet olacağını düşünerek teklifi geri çevirdi. Bir taraftan Bayern ekibiyle telefonda önümüzdeki sezonun organizasyonu hakkında konuşurken, bir taraftan da ulusal takıma eleme aşamasına geçmek için elinden gelenin en iyisini yapmasının imkânı yoktu.
Avusturya’nın Euro’daki serisi sona erdiğinde, Rangnick’in odak noktası ABD Birleşik Devletleri, Kanada ve Meksika’da yapılacak bir sonraki Dünya Kupası’na kayacak şu sebeple Euro’ya katılmaya hak kazanarak Avusturya ile olan sözleşmesi otomatikman 2026’daki turnuvanın sonuna kadar uzatılmış oldu.
Öykü pek de iyi başlamamıştı fakat…
Her insana sorun çıkarabilecek ürkütücü bir ekip hüviyetindeki Avusturya, Rangnick göreve geldiğinden beri hazırlık maçlarında çarpıcı sonuçlar da aldı. İtalya ve Almanya’yı 2-0’la geçen Rangnick’in öğrencileri bizi de 6-1 yenik ettiler. Aslen her şey şahane başlamadı. 29 Nisan 2022’de göreve gelen Ralf Rangnick, Avusturya’nın başlangıcında çıkmış olduğu ilk altı maçta, ki bu maçlar UEFA Uluslar Ligi karşılaşmalarıydı, 1 yengi, 1 beraberlik ve son üçü üst üste olmak suretiyle 4 yenilgi yaşadı.
25 Eylül 2022’de Hırvatistan’a karşı alınan 3-1’lik mağlubiyetten sonrasında Avusturya, Euro 2024’te Fransa’ya 1-0 yenik olana kadar çıkmış olduğu 17 maçta yalnız bir kez (13 Ekim 2023’te Belçika’ya 3-2) yenildi.
Rangnick’in Avusturya’dan gelen teklifi kabul etmesinde mühim hisse sahibi etkenlerden biri de takımın stiline uygunluğu oldu. Hem de kağıt üstünde bir uygunluktan söz etmiyoruz! Avusturya’nın son iki yılda gösterdiği gelişmenin temelinde beş oyuncu var. Bu beş isim Red Bull Salzburg ya da RB Leipzig’de ya da her ikisinde de oynadı; yukarıda da belirtilen suretiyle Rangnick bu iki kulüpte yüksek pres, yüksek yoğunluk ve geçiş ilkelerini inşa etmişti.
Konrad Laimer, Nicolas Seiwald, Marcel Sabitzer ve sakatlığı sebebiyle Euro 2024 kadrosunda olmasa da ulusal takımın tertipli oyuncularından Xaver Schlager her iki takımda da forma giydi. Christoph Baumgartner ise Leipzig’de oynuyor. Bunların yanında takımdaki adların bir çok da, kulüplerinde Rangnick’in yöntemleriyle karşı karşıya gelmekte.
Takımın en etkili silahlarından önde gelen Baumgartner, Rangnick’i şöyleki iddialı sözlerle tanımlıyor:
O, Avusturya futbolunun karşılaşacağı en iyi şey. Yalakalık yapmak için söylemiyorum, hakkaten ciddiyim. İnanılmaz bir uzmanlık getiriyor ve çok büyük oranda vakit ve enerji yatırımı yapıyor. Bu bizim için son aşama iyi bir şey, şu sebeple biz başarılarımızdan sonrasında hızla arkaya yaslanmaya teşne bir milletiz. O ise buna kesinlikle izin vermeyecek ve bizi her gün limitlerimize zorlayacak. Başarı göstermiş bir Avrupa Şampiyonası’nın anahtarlarından biri de bu.
Avusturya, büyük inişler ve çıkışlar yaşayan bir futbol ülkesi. 1954’te dünya üçüncüsü oldular, 1978’de Batı Almanya’yı ikinci tur gruplarının son maçında 3-2 yenerek turnuvanın dışına ittiler gerçi kendileri de grubu son sırada tamamladılar fakat olsun ilk tur gruplarını Brezilya’nın önünde önder tamamlamışlardı… 1982’de ise Batı Almanya ile beraber Gijón Rezaleti’ne imza attılar.
Gijón Rezaleti: Cezayir, ilk maçta Almanya’yı 2-1 yenerek kupada bir Avrupa takımını yenen ilk Afrikalı ekip olmuştu. Cezayir, Gijón Rezaleti’nden bigün ilkin ise Şili karşısında galip gelmişti ve gruptaki son maç Batı Almanya ile Avusturya içinde oynanacaktı. Batı Almanya’nın Avusturya’yı 1-0 ya da 2-0 yenmesi hâlinde, Batı Almanya ve Avusturya averajla Cezayir’in üstünde yer alacak ve Cezayir elenecekti. Batı Almanya’nın 3 ya da daha değişik kazanması hâlinde ise Avusturya elenecek iken, maçın berabere ya da Avusturya galibiyetiyle bitmesi halinde Batı Almanya elenecekti.
O dönem galibiyete 2, beraberliğe ise 1 puan verilmekte ve öncelikli eşitlik bozan ölçüt ise averajdı. Batı Almanya hemen hemen 11. dakikada Horst Hrubesch’in golüyle 1-0 öne geçti ve maç, özette de görülebileceği şeklinde golden sonrasında maçın ilk saatindeki Batı Almanya baskısının peşinden yavaş yavaş sönümlendi.
İki ekip oyuncuları vitesi iyice düşürürken bilhassa üçüncü bölgede fazlasıyla eli açık kararlar verdi. Bununla beraber o dönemde geri pas kuralı yoktu ve kaleci ekip arkadaşlarından gelen topu eliyle denetim edebiliyordu. Aktarılanlara ve görülene gore oyunda çaba harcayan nadir oyunculardan biri Avusturyalı Walter Schachner’di.
ARD televizyonu yorumcusu Eberhard Stanjek, maçı yorumlamayı bırakırken Avusturyalı spiker Robert Seeger, izleyicilerden televizyonlarını kapatmalarını istedi. İspanyol taraftarlar “fuera, fuera” (dışarı, dışarı) tezahüratlarında bulunurken kızgın Cezayirli taraftarlar, oyunculara kâğıt para attı. Maçın peşinden FIFA, bu tip şikeye uygun maçları engellemek amacıyla kaide değişikliğine gitti ve Dünya Kupası gruplarındaki son maçların tamamının aynı saatte oynanmasına karar verdi.
Velhasıl turnuvalar söz mevzusu olduğunda Avusturya’nın neredeyse daima topun arkasına geçip en iyisini umması geleneği bir hayal kırıklığı noktasıydı. Pragmatik, ihtiyatlı ve normal olarak sıkıcıydılar. Alaba açıkça bu şekilde oynamaktan “bıktıklarını” dile getiriyor. Şimdi ise kağıt üstünde 4-2-2-2 düzeniyle oynuyorlar.
Peki buradaki düşünce ne?
Düşünce topu mümkün olduğunca acele ve doğru bir halde forvetlere ulaştırmak ve bununla beraber blokları aşarak rakip oyuncuları da oyundan düşürmek. Bunun somut örneği yukarıda sözü geçen Almanya maçında attıkları ikinci gol. Alaba, geriden Michael Gregoritsch’e süratli bir top atıyor, o da derhal kaleye doğru yönelen Baumgartner’a topu gönderiyor. Baumgartner şık bir aşırtma ile ağları buluyor. Süratli, dikey, saldırı futbolu.
Sadece diziliş, saldırı eden oyuncuların nereye koştuğu ve iyi mi alan açtıkları noktasındaki zihniyet ve amaç kadar mühim değil. Rangnick burada cesaret ve duygusal yoğunluğa vurgu yapıyor. Turnuva öncesinde kimseden korkmadıklarını ve olabildiğince oldukça saldırmak istediklerini dile getiriyordu. Kilit söz ise “ekibi zincirlerinden kurtarmak” olacaktı. Rangnick oyuncularına saldırı özgürlüğü verirken kendisine de Avusturya Futbol Federasyonu tarafınca özgürlük tanındı. Medya danışmanları ve analistleri işe aldı ve ulusal takıma daha ilkin görülmemiş düzeyde bir profesyonellik kazandırdı.
Rangnick ek olarak Avusturya Bundesliga’da forma giyen oyunculara da talih tanıyordu. Selefi bunu yapmadığı için yoğun bir şekilde eleştirilmekteydi. Kaleci Niklas Hedl, defans oyuncuları Leopold Querfeld ve Flavius Daniliuc, orta saha oyuncuları Alexander Prass ve Matthias Seidl ile forvetler Max Entrup ve Marco Grull Avusturya’da oynuyor.
Hedl ve Grull, Şubat ayında öncesiz rakipleri Austria Wien karşı kazanılan galibiyetin peşinden homofobik tezahüratlar yaparken videoya alınan Rapid Wien oyuncuları arasındaydı. Rangnick, insanların açıkca aşağılanmasının ve ayrımcılığa uğramasının ne anlama geldiğini anlamaları icap ettiğini söyleyerek onları ve Guido Burgstaller’i Mart ayında oynanan internasyonal maçların ekibinden çıkardı.
Donald Trump’a, iklim değişikliğine ve Almanya ile Avusturya’da artan sağcı aşırılığa karşı da konuşmaktan çekinmeyen Rangnick, “Ulusal ekip olarak temsil ettiğimiz her şey, değerler skalasının öteki ucuna taban tabana zıt” ifadelerini kullanıyordu.
Yine sahaya dönmek gerekirse Avusturya’nın futbol aklı, ümit vadeden kuvvetli jenerasyonunu en doğru isme teslim etmiş olduğu görüşünde. Rangnick ise gelinen bu noktadan sonrasında daha iddialı olacaklarını daha turnuva başlamadan ilkin dile getirmekteydi:
Grubumuzun {hiç de} kolay olmadığının farkındayız. Öte taraftan kendimize güveniyoruz ve bir sonraki tura çıkabileceğimize inanıyoruz. Oyunculardan beklentim, hem saha içinde hem de saha haricinde birlik içinde bir ekip olmamız ve en iyi korumak için çaba sarfeden ekip olmamız. Sahada bu iki şeyi doğru yapabilirsek, oldukça iyi işler başarabiliriz; öteki taraftan gol atma ve pozisyon yaratma mevzusunda da oldukça iyiyiz. Hepimizin iyi şeyler yapma isteği ve hayal gücü var. Bunun için en sıkıntılı gruptan geçmemiz gerekiyor. Bunu başarırsak kimseden korkmamıza gerek kalmayacak.
Avusturya ile Türkiye, 2 Temmuz Salı akşamı TSİ saat 22.00’de Ralf Rangnick’in oldukça oldukça yakından tanımış olduğu bir statta Leipzig’de Red Bull Arena’da bir araya gelecek. Fazlaca kuvvetli ve oldukça tertipli -adeta altın çağının ilk günlerini yaşayan 2008 Hırvatistan’ına benzeyen- bir takıma karşı oyunun kaotik doğasından da beslenen Millilerimiz, zamanı bir imtihan verecek. Türkiye’nin işi oldukça zor fakat Avusturya’nın yapısını bozabilecek bir doğaçlama gücüne de sahibiz. “Rangnick’in en mühim eksisi ara sıra fazla teorisyen kalması” yorumu oyun içi dinamiklerinde fark yaratabileceğimizin göstergesi olabilir. Bununla beraber istemediğimiz sonucun ortaya çıkması ve Avusturya’nın bizi elemesi halinde turnuvada finale çıkması dahi şaşırtıcı olmayacaktır.
Kaynak: The Athletic, The Times / Metin Aktaşoğlu tarafınca yerelleştirildi