Kısa sürede meydana getirilen bir çalışmanın bulgularına bakılırsa, reflü ve mide yanması tedavisinde yaygın olarak kullanılan bir ilaç sınıfı, mide kanserine yakanlanma riskini iki katından fazla olacak şekilde artırıyor. Proton pompası inhibitörleri (PPI’ler), midede asit üretimini baskılamak için kullanılır ve dünyada en oldukça satılan ilaçlar arasındadır. Sadece 2017’de meydana getirilen bir araştırma, bu ilacın uzun soluklu kullanımının mide kanserine yakalanma riskini neredeyse yüzde 250 oranında artırabildiğini ortaya koydu.
Bu risk durumu, dünya nüfusunun yarısından fazlasının taşımış olduğu, çoğunlukla zararsız bir şekilde insan vücudunda yaşamını sürdüren, sadece insanların minik bir kısmında mide kanseri gelişmesine niçin olabilen Helicobacter pylori adlı bir bakteri ile ilişkilendirildi.
Daha ilkin meydana getirilen bir araştırmada; Helicobacter pylori enfeksiyonuna yakalanmış olan kişilerin PPI alarak, atrofik gastrit olarak adlandırılan ve mide kanserine öncülük eden bir hastalık geliştirme ihtimaline haiz olduğu bulunmuş oldu.
Bu ihtimalin ortaya çıkma mekanizması tam olarak biliniyor olmasa da, çeşitli negatif etkilerle bağlantılı olan PPI’lerin alınmasından ilkin enfeksiyonun ortadan kaldırılmasının, mide kanserine yakalanma ihtimalini azaltabileceği düşünülüyor.
Sadece son araştırmalar bu tezin doğru olmayabileceğini gösteriyor.
University College London’dan araştırmacı Ian Wong,
“Proton pompası inhibitörleri (PPI’ler), Helicobacter pylori enfeksiyonuna karşı mühim bir tedavisi yöntemidir. Ek olarak kısa süreli kullanımı için güvenilirliği kanıtlanmıştır. Sadece, her ilaç benzer biçimde, gereksiz ve uzun soluklu kullanımından kaçınılmalıdır.” Dedi .
Hong Kong sakinlerinin sıhhat veritabanını çözümleme eden Wong ve öteki araştırmacılar, bir tane PPI ve Helicobacter pylori enfeksiyonunu tedavi etmekte kullanılan iki tane antibiyotik kullanarak, üçlü terapi kombinasyonu ile tedavi edilen 63.397 yetişkine ulaştılar.
Enfeksiyon ortadan kaldırıldıktan sonrasında, denekler 7.5 yıl süresince seyredildi. Bu sırada 3.271 şahıs PPI almaya devam ederken (averaj üç yıl), 21,729 şahıs ise alternatif bir ilaç olan H2 blokerlerini kullanmaya başladı.
Başlangıçta üçlü tedavi terapisine giren 63.397 kişiden 153’ü mide kanserine yakalandı.
PPI alan hastaların kansere yakalanma olasılığı 2.44 kat daha fazlaydı fakat buna karşılık H2 blokerleri kullananlarda yüksek risk görülmedi. Bu emek verme sonucunda, aşırı çoğunlukla PPI ve uzun soluklu ilaç kullanımının kansere yakalanma riskini büyük seviyede artırdığı görülmüştür.
Günlük PPI kullanımının, mide kanserine yakalanma riskini 4,55 kat artırdığı ve bu türden ilaçların üç yıldan daha uzun soluklu kullanımın ise bu riski 8 e katladığı öne sürülüyor. Araştırmacılar, bunun bir tek gözlemsel bir emek verme bulunduğunun bilincinde (bu yüzden PPI’ lerin mide kanserine sebep olduğu kati olarak ifade edilemiyor) Fakat gene de bu, PPI’ ler hakkında, bilmediğimiz oldukça şey bulunduğunu gösteren kaygı verici bir bulgu. Avustralyada yaşayan ve bu çalışmaya dahil olmayan, Hudson Tıbbi Araştırma Enstitüsü’nden gastrointestinal enfeksiyon araştırmacısı Richard Ferrero,
“Araştırmacılar, İlginç bir şekilde, mide kanseri riski ile öteki anti-bastırıcı ilaçlarla uzun soluklu tedavi içinde bir ilişki bulamamışlardır. Ek olarak asit baskılanmasının mide kanseri üstüne tesir eden tek unsur olmadığını öne sürmektedirler” dedi. “ABD’de en oldukça satılan 10 jenerik ilaç içinde yer edinen PPI’ lerin, mide yanması tedavisi için çoğunlukla reçete edilmiş olduğu yönünde mühim klinik veriler var.”
Bunun yanı sıra, meydana getirilen araştırmalar sonucu mide kanserine yakalanma riskinin her ne kadar arttığı görülüyor olsa da, genel risk faktörünün hala oldukça düşük bulunduğunu da hafızamızda tutmalıyız.
Uzun soluklu kullanımlar
Meydana getirilen çalışmada, PPI’ lerin uzun soluklu kullanımının, her yıl ortalama on bin kişinin dördünün mide kanserine yakalanmasıyla ilişkili olduğu görülüyor. Bu bile {hiç de} küçümsenecek bir oran değil.
PPI’ lerin kullanımı ve mide kanserine yakalanma riski arasındaki bu ilişkiyi daha iyi idrak etmek için PPI’lerin uzun vadeli tesirleri mevzusunda daha çok araştırma yapılması gerektiği kati. Sadece bu zamanda PPI’ lerin, kullanan hastalar için problem oluşturabileceğini öne devam eden başka kanıtlar da mevcut.
Araştırmaya dahil olmayan, Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulu’ndan, farmakoepidemiyolog Stephen Evans,
“Gözlem durumunda devam ettirilen bir oldukça emek verme PPI kullanımı ile mide kanserine yakalanma ihtimali içinde oldukça kuvvetli bağlantılar buldu” dedi.
Özetlemek gerekirse toparlamak gerekirse: Bu mevzuda, kanıtların tümünü kapsayan en makul izahat; PPI kullanan ve bilhassa de kullanmaya uzun süre devam eden bireylerin kullanmayanlara nazaran mide kanserine yakalanmaya, hemen hemen kati olarak bilinmeyen sebeplerden dolayı, daha eğilimli olmalarıdır.”
