Samet Ağaoğlu (D: 1909, Karabağ, Azerbaycan – Ö: 6 Ağustos 1982, İstanbul) Avukat, siyasetçi, yazar.
Samet Ağaoğlu,1909 senesinde Azerbaycan Karabağ’da hayata merhaba dedi. Azerbaycan‘dan Türkiye’ye göç eden Ağaoğlu ailesinin dördüncü çocuğudur. Yazar ve düşünce adamı olan Ahmet Ağaoğlu’nun erkek evladıdır.
İlk ve ortaöğretimini Bayazıt Fevziye Lisesi’nde yapmış oldu, 1929 senesinde Ankara Lisesi’nden mezun oldu. 1931 senesinde Ankara Hukuk Mektebi’ni bitirdikten sonrasında Strazburg’a giderek üniversitenin “yüksek etütler” bölümünde 16 ay okumuş, sadece doktorasını tamamlayamamış, babasının işlerinin bozulması üstüne yurda geri dönmek mecburiyetinde kaldı. Türkiye’ye döndükten sonrasında Iktisat ve Tecim Bakanlıklarında bazı üst düzey görevlerde bulunmuş, 1946 senesinde devlet hizmetinden ayrılmıştır.
Avukatlık halletmeye başladığı dönemde Demokrat Parti saflarında politikaya atıldı. 1950, 1954 ve 1957 seçimlerinde üç dönem milletvekili seçildi. Emek verme, Endüstri ve Devlet Bakanlıkları yapmış oldu. 27 Mayıs 1960 askeri müdahalesinde tutuklanıp yargı giydi. Yaşam boyu hapisle cezalandırıldı. İmralı ve Kayseri cezaevlerinde tutuklu kaldı. 1964 senesinde Yassıada’da cezasını çekerken çıkan hususi bir afla salıverildi. Bundan sonrasında siyasetle dolaylı olarak ilgilendi.
Kendini tümüyle yazılarına verdiği dönemde 6 Ağustos 1982’de İstanbul’da vefat etti.
Yazmaya lise sıralarında başlamış olan Samet Ağaoğlu, 1929 – 1931 yıllarında Behçet Kemal Çağlar, Ahmet Muhip Dıranas benzer biçimde dostlarıyla Hep Gençlik isminde bir dergi çıkarmıştır.
Strazburg yaşamını özetleyen ilk öyküleriyle görünmüştür. Politik emekleri dolayısıyla kitaplarını uzun aralıklarla çıkarmış, sadece yaşamının sonuna kadar yazınla ilgisini koparmamıştır.
Yazılarında Samet Agayef imzasını da kullanmıştır.
Samet Ağaoğlu’nun Eserleri
İnceleme:
- Ufak Sanat Meseleleri “Türkiye’de ve Başka Yerlerde” (1939)
- Türkiye’de İş Hukuku “İş Hukuku Zamanı” (Selâhattin Hüdâioğlu ile beraber) (1939)
- Ufak Sanat Davası (1940
- Türkiye İktisadî Teşkilâtında Tecim ve Endüstri Odaları, Esnaf Odaları ve Tecim Borsaları (1943), İncelemeler (Celal Yerman ile) (1943)
- Suçlu Çocuklarımız-Ankara Çocuk Islah Evi’nde Bir Araştırma (Tezer Taşkıran’la beraber) (1943)
- Kuvâ-yı Milliye Ruhu “Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi” (1944)
- İki Parti Arasındaki Farklar (1947)
- Siyasal Günlük: Demokrat Parti’nin Kuruluşu (1993)
Hatıra:
- Babamdan Hatıralar (1940)
- Babamın Arkadaşları (1959)
- Aşina Yüzler (1965)
- Dostum Menderes (1967)
- Marmara’da Bir Ada (1972 )
- Demokrat Partinin Doğuş ve Yükseliş Sebepleri Bir Sual (1972)
- İlk Köşe (Edebiyat Hatıraları) (1978)
Hikâye:
- Strazburg Hatıraları (1945)
- Öğretmen Gafur (1953)
- Büyük Aile (1957)
- Zürriyet (1958)
- Hücredeki Adam (1964)
- Katırın Ölümü (1965)
Seyahat Yazısı:
- Sovyet Rusya İmparatorluğu (1967)
