Tahir Kutsi Makal (D: 9 Şubat 1937, Acıpayam, Denizli – Ö: 15 Haziran 1999, İstanbul) Ozan, yazar, gazeteci, yayımcı, halk bilim araştırmacısı.
Tahir Kutsi Makal, 1937’de Acıpayam’ın Oğuz Köyü’nde dünyaya geldi. Çitfçilik icra eden Hacı Mehmet Hoca’nın 13 çocuğundan üçüncüsüdür.
Acıpayam Ortaokulu’nda ve Denizli Lisesi’nde okudu. İstanbul’da gazetecilik öğrenimi yapmış oldu.
Denizli, Tan, Yeni Gazete, Dünya, Vatan, Ekspres, Tasvir, Son Havadis, Hergün, Ortadoğu, Güneş, Sabah gazetelerinde ; muhabir, haberler müdürü, yazar, yazman, yazı işleri müdürü ve genel gösterim müdürü olarak çalıştı.
Petek, Yelken, Maya, İnaç, Tarla dergilerini yönetti.
Gazetecilik yıllarında oldukca kere ödül aldı. 1962-1963’te “İçgöç” dizi röportajıyla “Senenin Gazetecisi” seçildi ve Ödül olarak Avrupa’ya gönderildi.
Röportaj, öykü, şiir, araştırma dallarında eserler verdi.
“Kamyon” romanıyla Peyami Safa Roman Ödülü’nü, “Karadon” kitabıyla Kültür ve Gezim Bakanlığı öykü ödülünü kazanmıştır. İnönü Üniversitesi Senatosunca kendisine “Fahri Hekim” unvanı verildi.
15 Haziran 1999 tarihinde 62 yaşlarında İstanbul’da vefat etti.
Tahir Kutsi Makal’ın Başlıca Eserleri:
- Fukara İşi (Şiirler-1957),
- İçgöç (Röportajlar-1964,66,1973),
- Acı Yol (Röportajlar-1964),
- Köylü Gözüyle Avrupa (Seyahat-1965,76),
- Anadolu’da Türk Mührü (1971,76),
- Meydan Dayağı (Roman-1977),
- Delitay (Öyküler-1982),
- Kamyon (Roman 1979,84),
- Al Kırbayı Eline (Günlük Gazete Fıkraları-1978).
- Benim Benim O Benim (Güncel İnceleme -1987),
- Karadon (Öyküler-1987),
- Babanız Gene Aşık Çocuklar (Şiirler-1987),
- Öpkü (Şiirler-1997)
Halk Edebiyatı ile İlgili Olan Eserleri:
Tahir Kutsi Makal, halk edebiyatı ile de ilgilenmiştir. Konferanslar vermiş, bilimsel folklor kongrelerinde bildiriler sunmuştur. Bu mevzuda gösterilen araştırma-derleme çalışmalarından kitap olarak yayınlananlar şunlardır:
- Aşık Veysel,
- Zaralı Aşık Adem,
- Karacaoğlan,
- Dadaloğlu,
- Türk Halk Şiiri (seçki),
- Aşıklar Şöleni (Modern ozanlar antolojisi),
- Düzmece Ozanlar,
- Köroğlu,
- Aşık Hasan Dede,
- Halkbilim ve Edebiyat,
- Geçmişten Geleceğe.
Hakkında Kaynaklar:
Belgesel ve temalı senaryoları filme alınan ve foto-roman olarak çekilen Tahir Kutsi Makal’dan söz eden kaynak eserlerden bazıları şunlardır:
