Woolf, (Adeline) Virginia, eö Stephen (D: 25 Ocak 1882, Kensington, Londra, İngiltere – Ö: 28 Mart 1941, River Ouse, İngiltere) İngiliz yazar.
Virginia Woolf, eğitimini babası eleştirmen Sir Leslie Stephen’dan aldı. 1904’te babası ölünce sonradan Bloomsbury grubunun merkezi olacak Gordon Meydanı’nda bir eve taşındı. 1912’de Leonard Woolfla evliliğe ilk adımını attı ve 1917’de beraber Hogarth Press’i kurdular.
Woolf The Voyage Out (1915; Dışarıya Seyahat) ve Night and Day (1919; Gece ve Gündüz) adlı romanlarının yayımlanmasından sonrasında deneysel çalışmalara yöneldi. Yaşantının kesintisiz akışını, karakterin anlatılamaz niteliğini ve dış koşulların bilinçte bıraktığı izleri vurgulamak istiyordu. Dönemin hem ayrı anlardan oluşan ardışık bir seviye, hem de yılların ve yüzyılların akışı biçiminde yaşanması da ilgisini çekiyordu. Jacob’s Room’dan (1922; Jacob’ın Odası, 1997) başlayarak Woolf şimdiki vakit ile geçmekte olan dönemin kişisel yaşantıdaki izlerini ve kişilerinin tarihsel vakit bilincini yansıtmaya çalıştı. Mrs. Dalloway (1925; Mrs. Dalloway, 1977, 1999) ve To the Light-house’da (1927; Deniz Feneri, 1982, 2000) teknik ustalığını daha da geliştirdi.
Yinelenen imgeler benzer biçimde bazı şiirsel öğeler kullanarak, bir seviyede de olayların geçmiş olduğu süreyi kısa tutarak bu iki romana son aşama örgütlü bir yapı kazandırmıştı. Tarihsel bir düşlem olan Orlando’da (1928; Orlando, 1993, 2000), I. Elizabeth döneminden 1928’e değin İngiltere’yi, bilhassa de bu ülkedeki edebiyat yaşamını mevzu aldı. A Room of One’s Own (1929; Kendine Ilişkin Bir Oda, 1988, 1992) adlı uzun denemesinde, hanım yazarların erkeklere ilişik bir dünyada karşılaşmış olduğu zorluklan anlatıyordu.
Woolf The Waves’le (1931; Dalgalar, 1974, 1988) romana dönerek şuur akışı tekniği üstünde yoğunlaştı. Şahıs ya da olaylardan oldukca “insanoğlunun yedi çağı”nı iyi mi yaşadığına ağırlık verdiği bu romanda, karakterlerinin şuur akışını çocukluklarından yaşlılık dönemlerine değin olduğu benzer biçimde aktarmaya çalışıyordu. Dalgaları, daha geleneksel bir yapısı olan The Years (1937; Seneler) izledi.
Between the Acts’te ise (1941; Perde Arası, 1992) vakalar Mrs. Dalloway’de olduğu benzer biçimde bir günde geçiyor, fakat İngiliz evveliyatına ilişkin bir köy gösterisi vesilesiyle daha geniş bir vakit dilimi yansıtılıyor, bir taraftan da okura bir savaşın yaklaşmakta olduğu sezdiriliyordu. Perde Arası’nı bitirdikten sonrasında Woolf ruhsal bir bunalım sonucu kendini evinin yakınındaki ırmağa atarak (59 yaşlarında) intihar etti.
Woolf’un iki de yaşamöyküsü vardır. Bunlardan biri Elizabeth Barrett Browning’in köpeğinin anıları vesilesiyle Browning ailesinin yaşamından bir kesit aktaran Flush (1933), ötekisi ise sanat eleştirmeni Roger Fry’ın yaşamöyküsüdür (1940).
Woolfun en iyi eleştiri yapıtları The Common Reader (1925; Bayağı Okur), The Common Reader: Second Series (1932; Bayağı Okur: İkinci Dizi), The Death of the Moth (1942; Güve’nin Ölümü) ve Granite and Rainbow’dur (1958; Granit ile Gökkuşağı).
Tuttuğu günlüklerin bazı bölümleri Leonard Woolf tarafınca A Writer’s Diary (1953; Bir Yazarın Güncesi, 1996) adıyla, beş ciltlik Diary of Virginia Woolf ise (Virginia Woolfun Günlüğü) 1977-84 içinde yayımlanmıştır.
N. Nicolson ile J. Trautmann’ın derlediği The Letters of Virginia Woolf (Virginia Woolfun Mektupları) 1975-1980 içinde 6 cilt halinde basılmıştır. Yeğeni Ouentin Bell’in yazdığı 2 ciltlik yaşamöyküsü (1974), Woolf üstüne hazırlanmış en kapsamlı emek verme sayılır.
Türkçedeki yapıtları içinde Pazartesi ya da Salı (1992) da vardır.
Virginia Woolf Eserleri
- Dışa Seyahat (1915)
- Gece ve Gündüz (roman) (1919)
- Jacob’un Odası (1922)
- Mrs Dalloway (1925)
- Deniz Feneri (roman) (1927)
- Orlando: Bir Yaşamöyküsü (1928)
- Dalgalar (roman) (1931)
- Seneler (1937)
- Kendine Ilişkin Bir Oda (1929)
- Londra Manzaraları (1931)
- Flush, Bir Köpeğin Romanı (1933)
- Üç Gine (1938)
- Perde Arası (1941)
- Virginia Woolf’un Günlükleri
- Pazartesi ya da Salı (1921).
Dünya Edebiyatı