Türkiye, Euro 2024’te F Grubu’nu ikinci sırada tamamlayıp adını son 16 turuna yazdırırken rakip D Grubu’nu önder bitiren, turnuvanın flaş ekiplerinden Avusturya oldu. Zamanı maçı iple çekiyoruz. Geri sayımda da sona yaklaştık. Bu aşamada ilkin geride kalan üç maça, arkasından da alınacak netice ne olursa olsun geleceğe baktığımızda genç ve heyecanlı kadromuzu, en başta da Arda Güler’i görüyoruz.
Dünya genelinde futbolseverler ve yorumcular da Türkiye tablosuna baktıklarında bayrağı Arda Güler’in taşımış olduğu genç ve ümit vadeden bir ekip görüyorlar. Arda’ya bilhassa spot ışıklarını çeviren haber platformlarının başlangıcında ise The New York Times bünyesindeki saygı duyulan spor haber platformu The Athletic geliyor.
Gürcistan maçının arkasından meşhur futbol yazarı James Horncastle, odağa Arda Güler’i yerleştirdiği bir Türkiye analizi yazarken şimdi de bir başka kuvvetli kalem Dermot Corrigan, “Euro 2024’te parlayan ‘Türk Messi’ Arda Güler ve Real Madrid’e giden yolu” başlıklı bir makaleye imza attı. Deneyimli muhabir, analizinde Arda Güler’in Fenerbahçe altyapısındaki hocası Tahir Karapınar ve Arda’yı A takıma çıkaran sarı-lacivertlilerin eski teknik direktörü Vitor Pereira’nın da görüşlerine yer verdi.
Hem Pereira hem de Karapınar, genç isme övgüler yağdırırken çarpıcı analizler de yapmış oldu. İşte o yazının tamamı:
Oldukça azca oyuncu, Türkiye ve Real Madrid’in yıldızı Arda Güler kadar kısa sürede büyük tesir yarattı. 19 yaşındaki oyuncunun son dönemde kulübü ve ülkesi adına gösterdiği performans, onu -aslında uzun süredir hazırlandığı- süperstarlığa doğru taşıyor. Hemen hemen Fenerbahçe forması giyen genç bir oyuncuyken ‘Türk Messi’si’ olarak anılan Güler, geçen yaz 20 milyon Euro’luk bir anlaşmayla katılmış olduğu Real Madrid’de 2023-24 La Liga sezonunun sonlarında sansasyonel bir gol serisine imza attı.
Arda, Euro 2024’te de bu başarı göstermiş performansını sürdürdü ve Türkiye’nin Gürcistan’a karşı oynadığı ilk grup maçında attığı görkemli golle, Avrupa Şampiyonası’ndaki ilk maçında gol atan en genç oyuncu oldu ve Cristiano Ronaldo’nun rekorunu kırdı.
Saha haricinde ise Güler, Türkiye’de Jude Bellingham’ın İngiltere’de olduğundan bile fazlaca daha büyük bir yıldız. Teknik Direktör Vincenzo Montella tarafınca iyi mi kullanıldığı ve kullanılacağı, Avusturya ile oynanacak son 16 maçı öncesinde ulusal bir münakaşa mevzusu oldu.
‘Hususi bir şey var…’
TRT’ye yorum icra eden Kuşadasıspor Teknik Direktörü Koray Palaz, “Onun bir Messi ya da Ronaldo olacağını söylemek için hemen hemen fazlaca erken -Arda hala bir çocuk- fakat bir süperstar olma yolunda aşama kaydediyor. Arda’nın topa dokunuşunda, oyun görüşünde, tüm resmi görme şeklinde hususi bir şey var. Öbürlerinden değişik… Topu her aldığında bir şeyler yapacağını biliyorsunuz ki” diyor.
Şubat 2005’te Ankara’nın Altındağ ilçesinde doğan Arda Güler, ilk olarak şu sıralar 1. Lig’de savaşım eden ve genç kabiliyetleri yetiştirmesiyle malum bir kulüp olan Gençlerbirliği’nde ortaya çıktı. Kabiliyetiyle ilgili söylentiler hızla yayıldı ve 2019’da hemen hemen 13 yaşlarındayken, 200 bin Euro artı 200 bin Euro da bonus ödeyen Fenerbahçe’ye aktarma oldu. Bu, karşılığı hızla alınacak mühim bir bahisti.
Kendini Fenerbahçe’ye adayan Güler, 2004-2012 yılları aralığında İstanbul ekibiyle 3 kez Süper Lig şampiyonluğu yaşayan Brezilyalı orta saha oyuncusu ve çocukluk kahramanı Alex de Souza’nın izinden gitmeyi hedefliyordu.
Fenerbahçe’nin o dönemki Akademi Sorumlusu Tahir Karapınar, Arda Güler’in zirveye ulaşacak potansiyele haiz bulunduğunun derhal anlaşıldığını söylüyor. Karapınar The Athletic’e konuşurken şu şekilde diyor:
Onu sahada gördüğümde, sol ayağı ve futbol zekası aklımı başımdan aldı. Fakat en önemlisi, sıkı emek harcaması. Ona neleri geliştirebileceğini söylerseniz ve size inanırsa, fazlaca çalışır.
Güler, 18 ay içinde hemen hemen 15 yaşlarındayken Fenerbahçe U-19 takımında oynamaya başladı. 2020-21 sezonunda 22 maçta 10 gol attı ve 7 asist yapmış oldu. Teknik direktörleri onu kontrol etmek ve fazlaca yönlü oyununu geliştirmek için extra zorluklar ortaya koysa da… Karapınar şu şekilde konu alıyor:
Onu 6 numara olarak oynatmaya karar verdik, böylece savaşım edebilir, fizyolojik düellolara ve mücadelelere girebilirdi. Sadece Arda, Galatasaray’a karşı bir derbide (Mayıs 2021’de) 8 numara oynamak istediği için sinirlenmişti. Oldukça iyi oynayacağına, gol atacağına ve en önemlisi defans görevlerini yerine getireceğine yemin etti. Ve öyleki de yapmış oldu; savaşım etti, fazlaca çalıştı ve inanılmaz bir gol de attı.
Porto’da genç yeteneklerin yetiştirilmesinde mühim deneyimler yaşayan Fenerbahçe Teknik Direktörü Vitor Pereira, onu yakından takip ediyor ve bizzat görmek istiyordu. Deneyimli çalıştırıcı şunları söylüyor:
İlk antrenmanda, sokakta dostlarıyla oynuyormuş benzer biçimde oynadı. Karakteri, özgüveni fazlaca etkileyiciydi. İlk günden itibaren deneyimli oyuncular ona pas atıyor, şut attığında, orta açtığında ona saygı gösteriyorlardı. Kaçırdığında, yine yine deniyordu. Onun için mükemmel bir gelecek hayal ediyorduk.
Ağustos 2021’de Pereira, Arda Güler’e Avrupa Ligi eleme turlarında HJK Helsinki’ye karşı ilk kez resmi bir maçta A ekip forması giydirdi. Birkaç gün sonrasında, yapmış olduğu ortayla Antalyaspor’a karşı oynanan bir Süper Lig maçının tek golünü hazırladı. Eski Real Madrid, Arsenal ve Almanya oyun kurucusu Mesut Özil, Fenerbahçe ekibindeki deneyimli oyunculardan yalnız biriydi. Sadece çevresinde kim olursa olsun, Güler devamlı sorumluluğu kendisi üstlendi.
Pereira, “16 yaşlarındayken 30 yaşlarında birinin olgunluğuyla oynadı. Daima topu istiyordu. Topu alamayınca huzursuzlanır ve topu arardı. Son topu kullanmak ya da şut atmak isterdi” diyor.
Güler’in ilk büyük golü Mart 2022’de Alanya’da uzak direkten attığı muntazam bir voleydi. 17 yaş 21 günlükken Fenerbahçe tarihinin en genç golcüsü oldu. Sonraki dört maçta iki gol daha attı. Coşku çoktan artıyordu sadece incecik vücudu erişkin talepleriyle karşılaştıkça can bunaltan sakatlıklar mesele oldu.
Özil 2022 yazında ayrıldığında, Güler 10 numaralı formayı devraldı. Yeni teknik direktör Jorge Jesus, ona fırsatlar vermek için Avrupa Ligi’ni kullandı. Aylar içinde, her kulvarda ilk 11’de yer alıyordu. İlk tam sezonunu 35 maçta altı gol ve yedi asistle tamamladı, tatlı sol ayağının teknik kalitesi ve gücü iz bıraktı.
Kulübe duyduğu saygının göstergesi…
Hakkında sözler çoktan daha geniş bir alana yayılmıştı. 16 yaşlarında imzaladığı ilk ustalaşmış sözleşmesi, 5 milyon Euro’luk bir özgür kalma maddesiyle yalnız 2025’e kadar geçerliydi. Fenerbahçe başkanı Ali Koç ile Arda’nın babası Umut Güler içinde, başkanın lüks yatında Ege kıyılarında Nisan 2023’te meydana getirilen görüşmelerin arkasından, 17.5 milyon Euro’luk daha yüksek bir özgür kalma maddesiyle yeni bir anlaşmaya varıldı.
Bu, Güler’in Süper Lig’de daha çok süre geçirmeyi planladığının bir işareti olmaktan fazlaca kulübüne duyduğu saygının bir göstergesiydi. Hepimiz bir transferin yaklaştığını görebiliyordu sadece en azından şimdi Fenerbahçe mücevheri parlatmanın karşılığını alacaktı.
Manchester City, Paris Saint-Germain, Ajax ve Atletico Madrid 2023 yazının başlarında teklifte bulundular sadece Barcelona en iyi durumda benzer biçimde görünüyordu. Başkan Joan Laporta, Arda’ya açıkça bir ilgi duyduğunu kabul etti sadece kulübün derin mali sorunları özgür kalma maddesini devreye sokmayı zorlaştırıyordu.
Real Madrid durumu daha sessiz olsa da yakından takip ediyordu. Güler ve babası, onun için hazırlanan uzun vadeli plana ikna olmuşlardı ve İspanyol devi özgür kalma maddesinin birazcık üstünde bir ödeme yapmayı kabul etti. 20 milyon Euro artı Fenerbahçe için yüzde 20’lik bir sonraki satıştan hisse maddesi…
‘Madrid’e gitmesine şaşırmadım’
Madrid, geçen yaz 100 milyon Euro’ya Bellingham’ı aktarma etmiş ve orta saha ve hücumda esasen yetenekli oyunculara haiz olmasına karşın, Güler, Teknik Direktör Carlo Ancelotti’yi, ilk andan itibaren mühim bir süre almaya kıymet olduğuna ikna edeceğine güveniyordu. Pereira şu şekilde aktarıyor:
Teknik tarafının ötesinde, mükemmel bir oyuncu karakterine sahipti. Fenerbahçe için oynamak kolay değil sadece ender görülen bir olgunluğa sahipti. James Rodriguez de Porto’da benzerdi -muazzam bir teknik kalite fakat hem de olgunluk ve özgüven. Arda’nın Madrid’e gitmesine şaşırmadım. Sakatlıkları oldu fakat Madrid’in seviyesi için kafi kaliteye haiz.
Pereira, geçen sürem öncesi geçirdiği ve ameliyat gerektiren diz sakatlığına atıfta bulunuyor. Sonraki iki kas sakatlığı ise dört ay daha sahalardan uzak kalacağı anlamına geliyordu. Bu süre zarfında Arda Güler, Toni Kroos ve Luka Modric’e kariyerleri ve maçları hakkında tertipli olarak İngilizce sorular soruyordu. Ek olarak vücudunu daha kuvvetli ve daha dayanıklı hale getirmek için spor salonunda çalışmalarını da sürdürüyordu.
Madrid’deki ilk maçı nihayet Ocak ayının sonlarında Copa del Rey’in son 32 turunda dördüncü lig ekibi Arandina’ya karşı geldi. Güler’in muhteşem top kontrolü ve farkındalığı aşikardı sadece yarattığı en büyük tesir ekip arkadaşı Dani Ceballos’tan topu alıp ortalama 20 metreden bir özgür vuruş yapmasıydı; bu vuruşu direkten dönecekti. Bu gelen fırsatı değerlendirme kabiliyeti, memleketinde onu izleyen eski teknik direktörler için sürpriz değildi.
Tahir Karapınar, “Arda baskı altında oynamayı fazlaca seviyor” derken “Zihinsel olarak fazlaca yürekli ve kuvvetli. Altı maçta bile oynamasa, yedinci maçta takımına liderlik edebilir” diye ekliyor.
Ancelotti, Madrid’in ilkbaharda La Liga ve Şampiyonlar Ligi’ni kovaladığı dönemde daha köklü oyuncularını tercih etti. Güler’e fırsatlar yedek kulübesinden çoğu zaman ekibi esasen öndeyken geldi. İlk La Liga golünü, kaleciyi geçip Celta Vigo’ya karşı içeride 4-0 kazandıkları maçta dördüncü golü atarak kaydetti. Sonraki hafta Osasuna’da, orta sahadan çekmiş olduğu mükemmel şut kaleciyi aştı sadece direkten döndü.
Bu, Madrid taraftarları ve yorumcuları içinde beklentiyi daha da artırdı. Lig şampiyonluğu kazanıldığında, Ancelotti, Şampiyonlar Ligi finali öncesinde Bellingham ve diğerlerini dinlendirdi. Maçlara sağ kanatta süregelen Güler, fırsatlarını en iyi şekilde değerlendirmeye devam etti.
Ligde sezonunun sondan bundan önceki haftasında Villarreal’de göze çarpan bir performans gösterdi. Güler’in o gün attığı ilk gol, 15 metreden sol ayakla yapmış olduğu tatlı bir vuruşla geldi. İkincisi daha da etkileyiciydi, dar bir açıdan golü buldu. Bu, Madrid formasıyla 2023-24 sezonunda 379 dakikada 6 gol anlamına geliyordu -yani neredeyse her 60 dakikada bir gol…
Güler, Mayıs ayında Real Madrid TV’ye verdiği demeçte, “Gol atmaya ve taraftarları mutlu etmeye devam etmek isterim” diyordu:
Bu şekilde sayılara ulaşmayı asla düşünmemiştim. Yalnız futbolu ve sıkı emek vermeyi düşünüyorum. Oynamadığım zamanlarda bile Ancelotti benimle konuştu, sabırlı olmamı, çalışmaya devam etmemi ve sıramın geleceğini söylemiş oldu.
Arda Güler’in yıldızlığa hızla yükselişi, Türkiye’nin genç takımlarında fazlaca fazla oynamadığı anlamına geliyordu. Ondan sonra Teknik Direktör Stefan Kuntz, Kasım 2022’de, Arda hemen hemen 17 yaşlarındayken onu Çek Cumhuriyeti’ne karşı yedekten oyuna alarak onun tam olarak internasyonal sahneye çıkmasını sağlamış oldu. İlk A ulusal golü ise Haziran 2023’te Galler’e karşı 2-0 kazanılan maçta sol ayakla yapmış olduğu falsolu bir vuruşla geldi.
Geçen yaz Real Madrid’e aktarma olması ise onu bir başka yıldız seviyesine taşıdı. Arandina’ya karşı çıkmış olduğu ilk maçı Türkiye’de canlı gösterildi. Deplase Mecmua Editörü Tufan Karayel, “Artık yalnız futbol aleminde değil, ulusal çapta meşhur oldu” diyor:
Arda’ya yönelik beklentiler fazlaca büyüktü. Kulüp rekabeti onun Fenerbahçe’deyken tam bir kahraman olamayacağı anlamına geliyordu. Real Madrid’e gittikten sonrasında, hepimiz tarafınca desteklenen ‘bizim evladımız’ oldu.
Güler, Montella geçen Eylül ayında teknik direktörlüğe ulaştığında sakatlığı sebebiyle oynayamıyordu ve o sonbaharda dört Euro 2024 eleme müsabakasını da kaçırdı. Ondan sonra Mart ve Haziran aylarında Türkiye’nin dört hazırlık maçından yalnız birinde ilk 11’de oynadı. O maç da Avusturya’ya karşı 6-1’lik yenilginin alındığı Juventus forması giyen 19 yaşındaki Kenan Yıldız’ın da ilk 11’de yer almış olduğu karşılaşmaydı.
Montella’nın şüphelerine karşın…
Montella, yetenekli çocuklarını Avrupa Şampiyonası’ndaki ilk 11’ine iyi mi yerleştireceği mevzusunda açıkça şüphelere sahipti. Sadece Türk taraftarlar ve yorumcular, bilhassa Madrid’deki gol patlamasının arkasından Güler’in başlaması için seslerini yükseltiyordu.
Montella, Gürcistan’a karşı hücumcü bir dizilişle sahaya çıktı ve ödülünü de aldı. Arda Güler topu alıp sola çektiğinde maç 1-1 beraberlikle devam ediyordu. Önünü kapatmak için hiçbir defans oyuncusu gelmedi ve onu Fenerbahçe yada Real Madrid’de gören asla kimse bundan sonrasında olacaklara şaşırmıyordu…
79. dakikada oyundan alındığında, muhteşem performansını taçlandıran golü yardımıyla, Türk taraftarlarla dolu stadyumda ayakta alkışlanıyordu. Maçın oyuncusu seçildikten sonrasında ise “İnanılmaz hisler içindeyim” diyordu:
Devamlı bu golün hayaline dalıyordum. Buradaki insanlara mutluluk yaşatmak istiyordum. Bana inanılmaz sevgi var, ben de bunu karşılığını vermek için fazlaca çalışıyorum.
Karayel, Türkiye’deki tepkiler hakkında “Bir duygu patlaması yaşandı” diyor ve “Oyunun gerilmiş anlarında hepimiz gergindi ve Türkiye’nin kahramanı gol attığında adeta duygu patlaması yaşadılar. Annem bile ağlamaya başladı. Toplumsal medyada her insanın akışı ve hikayeleri Arda ile doluydu” şeklinde devam ediyor.
Arda Güler’in tweet’lerinden biri iki günde 20 milyonu aşkın insan tarafınca görüntülendi. Karşılaştırma yapmak gerekirse Bellingham’ın İngiltere’nin ilk maçında Sırbistan’a attığı golden sonrasında paylaşmış olduğu tweet, 48 saatte 2 milyon görüntülenmeye ulaşmıştı.
Bu, Türkiye’nin Ronaldo’lu Portekiz’e karşı oynayacağı ikinci maç için beklentileri artırdı. Sadece Montella, Güler’i yedek kulübesinde tuttu ve tamamen sürklase olan Türkiye, Arda bitime 20 dakika kala oyuna girdiğinde esasen 3-0 gerideydi. Montella ondan sonra “Arda oynamak için hazır değildi” diyecekti.
Türkiye’ye geri döndüğümüzde ise sonuçtan duyulan hayal kırıklığı, tercihten duyulan üzüntüyle karışmıştı. Hatta bazıları Montella’nın, Gürcistan’a karşı alınan galibiyette kendisinin değil Güler’in kahraman olmasından dolayı kıskançlık duyduğunu ileri sürüyordu.
Koray Palaz ise “Teknik direktör Portekiz maçında yüzde 100 doğru yapmış oldu ve bir sonraki maç için kilit oyuncuları dinlendirdi. Buradaki mesele, bitkin yada sakat olduğu yönündeki haberlerdi. Çelişkiler vardı. Fakat bence Montella onu Ancelotti’nin yapmış olduğu benzer biçimde korumaya çalışıyor” ifadelerini kullanıyor.
Güler, Çek Cumhuriyeti’ne karşı oynanan son grup maçında ilk 11’e döndüğünde, herhangi bir kondisyon problemi emaresi yoktu. Neredeyse erkenden skor perdesini açacaktı sadece akrobatik volesi bloklandı.
Türkiye 1-0 önde ve Çekler 10 şahıs kalmışken, Güler’in anı, Sulh Alper Yılmaz’ın ortasında gelmiş benzer biçimde görünüyordu. Sadece gözünü toptan bir anlığına ayırdı ve talih kayboldu, Çekler ise bir dakika içinde skoru eşitledi. Son bölüm çılgıncaydı ta ki Cenk Tosun’un son dakikalarda gelen golü turu garantileyene kadar…
Palaz, “Netice tam tersi olmuş olsaydı bile taraftarlardan hiçbir tepki gelmezdi. Arda’nın esasen fazlaca fazla kredisi var. Teknik direktörden fazlaca daha çok… O doğru şekilde korunması ihtiyaç duyulan hususi bir çocuk” diyor.
Son 16’ya kalmak Türk taraftarlar ve yorumcular tarafınca sevinçle kutlandı, sadece bazıları gene de başarının Montella yardımıyla değil, Montella’ya karşın bulunduğunu korumak için çaba sarfediyor. Birçok şahıs Güler’in Avusturya’ya karşı forvetin arkasında gezen, özgür bir rolde başlamasını istiyor. Montella ise üç ay ilkin Avusturya’ya karşı alınan ve takımının parçalandığı 6-1’lik yenilgiyi hatırlayacaktır.
Turnuvanın devamında ne olursa olsun…
Palaz, İtalyan teknik direktörün, Fransa’nın önünde D Grubu’nu zirvede tamamlayan ve Hollanda’yı 3-2 yenen etkisinde bırakan Avusturyalılara karşı bir talih elde etmek için hatları sıkı tutması icap ettiğini düşünüyor. Sadece, bu turnuvanın geri kalanında ne olursa olsun, Güler’in son yıllarda Türkiye’den çıkan Arda Turan, Emre Belözoğlu yada Tugay Kerimoğlu benzer biçimde öteki yetenekli oyun kuruculardan fazlaca daha fazlasını başaracağından şüphesi yok.
Palaz, “Onu Dünya Kupası, Avrupa Şampiyonası ve Şampiyonlar Ligi kazanmış bir Messi yada Ronaldo ile hemen hemen karşılaştıramazsınız” diyor:
Sadece Arda Güler’in, Arda Turan, Emre yada Tugay’dan daha çok başarı elde edeceğinden güvenli olabilirsiniz. Fizyolojik özelliklerini hala geliştirmesi gerekiyor. Oldukça ham bir kabiliyet, taktiksel olarak hala kat etmesi ihtiyaç duyulan uzun bir yol var. Sadece Madrid’de doğru yerde.
Arda Güler’in bu yolculuğunda yanında olanlar için, onun bir ulusal kahramana dönüşmesini görmek, şimdiden büyük bir mutluluk ve gurur duygusu yaratıyor.
Tahir Karapınar, “Türkiye ve Avrupa’da iyi kariyerleri olan birçok genç oyuncuyla çalıştım” diyor ve devam ediyor:
“Arda’yı hepsinin üstünde görüyorum. Ne yapabileceğini ve şu ana kadar kendini iyi mi geliştirdiğini hakkaten biliyorum. Şimdi ise onu seyretmek bana gurur veriyor — saf gurur ve luk…”